Youthpass: Case Study in Greece (EL)

Περίληψη

Η σημασία της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης αναγνωρίζεται και εκτιμάται ολοένα και περισσότερο στη διεθνή βιβλιογραφία και σε πολιτικό επίπεδο από όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διεθνείς φορείς. Ωστόσο, μια πρόκληση που εμφανίζεται στις μέρες μας αφορά τον προσδιορισμό και την αναγνώριση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από τις δύο αυτές μορφές μάθησης και οι κρατικοί και διεθνείς φορείς, καθώς και η επιστημονική κοινότητα, βρίσκονται σε αναζήτηση συστημάτων, μεθόδων και εργαλείων που θα διευκολύνουν τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων από μη τυπικά και άτυπα μαθησιακά πλαίσια και θα ανοίξουν τον δρόμο για την αναγνώριση και επικύρωσή τους.
 
Ένα από τα εργαλεία που έχουν δημιουργηθεί για τον σκοπό αυτό είναι το Youthpass. Το Youthpass αποτελεί μέρος της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναγνώριση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης (με έμφαση στην πρώτη) στην Ευρώπη και επιπλέον για την καλύτερη ανταπόκριση των προσφερόμενων δεξιοτήτων στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και την προώθηση της κινητικότητας των πολιτών για εργασία και εκπαίδευση.
Η έρευνα επικεντρώνεται στο εργαλείο αυτό και επιχειρεί να εξετάσει τον βαθμό που το Youthpass διευκολύνει τους χρήστες του να προσδιορίσουν αποτελέσματα μη τυπικής και άτυπης μάθησης που επιτυγχάνουν και διερευνά ακόμα τον αντίκτυπο του Youthpass στην επαγγελματική και εκπαιδευτική ζωή τους.
 
Για την επίτευξη των ερευνητικών αυτών σκοπών αξιοποιείται η μέθοδος της μελέτης περίπτωσης και η έρευνα εστιάζει στην περίπτωση ενός Ευρωπαϊκού προγράμματος ανταλλαγής νέων Erasmus+, που υλοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2015.
Από την έρευνα προκύπτουν χρήσιμα συμπεράσματα για την χρηστικότητα και την αποτελεσματικότητα του Youthpass και αναδεικνύεται η επιρροή που μπορεί να έχει στην επαγγελματική και εκπαιδευτική πορεία των κατόχων του. Παράλληλα υπάρχει πλούσια παράθεση αποσπασμάτων από τα λεγόμενα των συμμετεχόντων στην έρευνα, που επιτρέπει στον αναγνώστη να κατανοήσει σε βάθος την εντύπωση και τον αντίκτυπο που προκαλεί το εργαλείο Youthpass στους χρήστες του. Το πόνημα αυτό μπορεί να ενθαρρύνει και να συμβάλλει στην περαιτέρω διερεύνηση και πραγματοποίηση μελετών πάνω στο Youthpass, για το οποίο παρατηρείται μια έλλειψη ερευνητικών προσπαθειών που να εστιάζουν σε αυτό.

Summary

 
The importance of non-formal and informal learning is gradually getting more recognized and appreciated in academic literature and on a political level by European Union bodies and international organizations. However, there is a challenge nowadays and this involves the description and recognition of the outcomes stemming from these two types of learning. National and international organizations, as well as the academic community, are in search of systems, methods and tools that can facilitate the description of outcomes from non-formal and informal learning frameworks and can enable their recognition and validation.

One of the tools that have been created for this purpose is Youthpass. Youthpass is part of the strategy of European Commission to recognize non-formal and informal learning (emphasizing on the first one) in Europe and also to better match the offered skills with the demands of the labour market and to promote citizens’ mobility for occupational and educational purposes.

This research focuses on this tool and attempts to examine the degree to which Youthpass facilitates its users to describe achieved outcomes of non-formal and informal learning and also studies the impact of Youthpass on their professional and educational life.
To achieve these research aims the study is using the case study approach and focuses on a case of a European youth exchange of Erasmus+ programme, which was implemented in August of 2015.

Useful conclusions come out from the research concerning the usefulness and the effectiveness of Youthpass and also the influence that it can have on the professional and educational path of its holders. At the same time, plenty of quotes from the participants in the research are presented and so the reader can understand in depth the impression and the impact that the Youthpass tool can make on its users. This effort can encourage and contribute also to further researches and studies on Youthpass, which is so far under-researched.

Click here for the FULL THESIS

Analysing Middle Managers: Identity Work in a Greek Context

ABSTRACT

After a period of unprecedented restructuring and downsizing in organizations, middle managers found themselves in the heart of these changes and they were exposed to an increasingly destabilized working life world, full of threats and uncertainties. This phenomenon attracted immediately the attention of researchers and many studies tried to explore the actual effects on middle managers and predict their future role within organizations. Adopting a social constructionist approach, this study will move beyond the popular functionalist approaches and the pressure to find the ‘truth’ about middle management and it will focus on how middle managers make sense of themselves as managers and people and how they construct their identities. Using semi-structured interviews from 10 middle managers in the private sector in Greece, the findings reveal the frustration the interviewees experience and the tensions that are evident in their attempts to shape their identities and make sense of their lives. The case of Greece has proven to be very interesting and peculiar and the research findings contribute to the knowledge about middle managers with reports from a country that is outside the dominant Anglo-American sphere, offering at the same time some useful information to the Greek literature, since this topic is under-researched in Greece. 

Click here for the FULL THESIS

Ο Πολύτιμος Χρόνος των Ώριμων Ανθρώπων

Ένα απόσπασμα από έργο του Βραζιλιάνου Ποιητή, Συγγραφέα, δοκιμιογράφου, φωτογράφου και μουσικολόγου, του Mario de Andrade (1893 – 1945).

«Μέτρησα τα χρόνια μου και συνειδητοποίησα, ότι μου υπολείπεται λιγότερος χρόνος ζωής απ’ ό,τι έχω ζήσει έως τώρα…

Αισθάνομαι όπως αυτό το παιδάκι που κέρδισε μια σακούλα καραμέλες: τις πρώτες τις καταβρόχθισε με λαιμαργία αλλά όταν παρατήρησε ότι του απέμεναν λίγες, άρχισε να τις γεύεται με βαθιά απόλαυση.

Δεν έχω πια χρόνο για ατέρμονες συγκεντρώσεις όπου συζητούνται, καταστατικά, νόρμες, διαδικασίες και εσωτερικοί κανονισμοί, γνωρίζοντας ότι δε θα καταλήξει κανείς πουθενά.

Δεν έχω πια χρόνο για να ανέχομαι παράλογους ανθρώπους που παρά τη χρονολογική τους ηλικία, δεν έχουν μεγαλώσει.

Δεν έχω πια χρόνο για να λογομαχώ με μετριότητες.

Δε θέλω να βρίσκομαι σε συγκεντρώσεις όπου παρελαύνουν παραφουσκωμένοι εγωισμοί.

Δεν ανέχομαι τους χειριστικούς και τους καιροσκόπους.

Με ενοχλεί η ζήλια και όσοι προσπαθούν να υποτιμήσουν τους ικανότερους για να οικειοποιηθούν τη θέση τους, το ταλέντο τους και τα επιτεύγματα τους.

Μισώ να είμαι μάρτυρας των ελαττωμάτων που γεννά η μάχη για ένα μεγαλοπρεπές αξίωμα. Οι άνθρωποι δεν συζητούν πια για το περιεχόμενο… μετά βίας για την επικεφαλίδα.

Ο χρόνος μου είναι λίγος για να συζητώ για τους τίτλους, τις επικεφαλίδες. Θέλω την ουσία, η ψυχή μου βιάζεται… Μου μένουν λίγες καραμέλες στη σακούλα…

Θέλω να ζήσω δίπλα σε πρόσωπα με ανθρώπινη υπόσταση.

Που μπορούν να γελούν με τα λάθη τους.

Που δεν επαίρονται για το θρίαμβό τους.

Που δε θεωρούν τον εαυτό τους εκλεκτό, πριν από την ώρα τους.

Που δεν αποφεύγουν τις ευθύνες τους.

Που υπερασπίζονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Και που το μόνο που επιθυμούν είναι να βαδίζουν μαζί με την αλήθεια και την ειλικρίνεια.

Το ουσιώδες είναι αυτό που αξίζει τον κόπο στη ζωή.

Θέλω να περιτριγυρίζομαι από πρόσωπα που ξέρουν να αγγίζουν την καρδιά των ανθρώπων…

Άνθρωποι τους οποίους τα σκληρά χτυπήματα της ζωής τους δίδαξαν πως μεγαλώνει κανείς με απαλά αγγίγματα στην ψυχή.

Ναι, βιάζομαι, αλλά μόνο για να ζήσω με την ένταση που μόνο η ωριμότητα μπορεί να σου χαρίσει.

Σκοπεύω να μην πάει χαμένη καμιά από τις καραμέλες που μου απομένουν…Είμαι σίγουρος ότι ορισμένες θα είναι πιο νόστιμες απʼόσες έχω ήδη φάει.

Σκοπός μου είναι να φτάσω ως το τέλος ικανοποιημένος και σε ειρήνη με τη συνείδησή μου και τους αγαπημένους μου.

Εύχομαι και ο δικός σου να είναι ο ίδιος γιατί με κάποιον τρόπο θα φτάσεις κι εσύ…»

Πως στρώθηκε ο Δρόμος για το Φασισμό

Από τον "Pitsirikos"

Αν μου ζητούσαν να επιλέξω μια φράση-κλειδί που ακουγόταν πολύ στην Ελλάδα τις προηγούμενες δυο δεκαετίες, δεν θα είχα κανένα ενδοιασμό: «Δεν με ενδιαφέρει η πολιτική». Ακούστηκε πολλές φορές από χιλιάδες χείλη απλών πολιτών. Μπορεί να την είπες κι εσύ. «Δεν με ενδιαφέρει η πολιτική». Ακούστηκε, ως απάντηση, από εκατοντάδες «καλλιτέχνες» και ηθοποιούς, όταν ερωτήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια για τα όσα συνέβαιναν στη χώρα μας. Το πίστευαν; Το έλεγαν γιατί ήθελαν να τα έχουν καλά με όλους και να μη χάσουν «πελάτες»; Πάντως, το έλεγαν. 

Τις προηγούμενες δεκαετίες, η πολιτική στην Ελλάδα δεν ήταν τόσο δημοφιλής όσο είναι σήμερα. Αν ξεκινούσες πολιτική συζήτηση, οι άνθρωποι δυσανασχετούσαν. Ήταν «βαρετό».

Κάτι ακόμα που δεν ήταν διόλου δημοφιλές στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες ήταν η γνώση και η πνευματικότητα. Ο χαρακτηρισμός «κουλτουριάρης» σου ερχόταν αμέσως σαν ταμπέλα όχι αν προσπαθούσες να πεις κάτι πολύ βαρύ και ασήκωτο αλλά αν έκανες το λάθος να ξεφύγεις λίγο από το Κλικ, το Nitro, το ποδόσφαιρο και τα τηλεοπτικά κλισέ.

Αν δεν άκουγες Βίσση, Ρέμο, Σφακιανάκη, Ρουβά και Χατζηγιάννη, ήσουν κουλτουριάρης. Κι έτσι φτάσαμε κάποια στιγμή να θεωρούνται κουλτουριάρικα τα λαϊκά τραγούδια του Τσιτσάνη και του Χατζιδάκι.

Μιλώντας με νέους ανθρώπους, συνειδητοποιείς πως δεν έχουν διαβάσει σχεδόν τίποτα. Εντάξει, δεν ήμασταν ποτέ ένας λαός βιβλιολάγνων που δεν άφηναν το βιβλίο από το χέρι αλλά οι παλαιότερες γενιές όλο και κάτι είχαν διαβάσει. Έστω, τους κλασικούς συγγραφείς. Σε κάθε περίπτωση πάντως, δεν κορόιδευαν αυτούς που αγαπούσαν το διάβασμα.

Δεν είναι τυχαία η επιτυχία του «Αλχημιστή» του Πάολο Κοέλιο στη χώρα μας. Αφενός το βιβλίο ήταν μικρό και αφετέρου περιείχε μια φράση που οι Έλληνες αποστήθισαν μαζικά: «Όταν επιθυμείς κάτι, ολόκληρο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσεις». Πώς; Μόνο με την επιθυμία; Χωρίς κόπο; Χωρίς πόνο; Χωρίς διάβασμα; Χωρίς γνώση; Ό,τι κι αν εννοούσε ο Κοέλιο, οι παθητικοί -και λόγω Ορθοδοξίας- Έλληνες καθησυχάστηκαν, αφέθηκαν στο σύμπαν και το περίμεναν να συνωμοτήσει υπέρ τους. Το σύμπαν δεν συνωμότησε.

Η αδιαφορία για την πολιτική και η απόλυτη αντιπνευματικότητα οδήγησαν στην χρεοκοπία. Πρώτα στην κοινωνική, ηθική και πολιτιστική χρεοκοπία και μετά στην οικονομική.

Ακόμα κι αν διαφωνεί κάποιος πως η αδιαφορία της πλειοψηφίας των πολιτών για την πολιτική και η αποστροφή τους για την γνώση οδήγησαν στην οικονομική χρεοκοπία, δεν θα διαφωνήσει στο ότι οι πολίτες καλούνται σήμερα να αντιμετωπίσουν την χρεοκοπία με τα πνευματικά εφόδια που απέκτησαν όλα αυτά τα χρόνια. Δηλαδή, με τον Σφακιανάκη, τη Μενεγάκη, τα ζώδια, τους μάγειρες, τις συνταγές και ό,τι άλλο πρόβαλε η ιδιωτική τηλεόραση.

Κοίταξε τα cd που αγόρασες όλα αυτά τα χρόνια, τα βιβλία που διάβασες (αν διάβασες), θυμήσου τις ταινίες, τις θεατρικές παραστάσεις και τις συναυλίες που παρακολούθησες (αν παρακολούθησες), γιατί είναι αυτά τα όπλα με τα οποία θα αντιμετωπίσεις την χρεοκοπία. Αυτός είσαι.

Βέβαια, ένα μεγάλος αριθμός Ελλήνων αντιμετωπίζει την χρεοκοπία με μόνο εφόδιο την αποβλάκωση που του πρόσφερε η ελληνική τηλεόραση. Και συνεχίζει να αποβλακώνεται.

Χρειάζονται εφόδια για να σκεφτείς. Και αυτά τα εφόδια δεν θα τα βρεις στην τηλεόραση.

Η τηλεόραση δεν έχει καμία σχέση με την παιδεία, την γνώση και το πνεύμα. Είναι ένα μέσο που μπορεί κάποιες φορές –και υπό προϋποθέσεις- να είναι ενδιαφέρον και ψυχαγωγικό αλλά στην Ελλάδα δεν συνέβη ούτε αυτό. Η ελληνική τηλεόραση απευθύνεται στα χαμηλά ένστικτα και –με ελάχιστες εξαιρέσεις- είναι ένας σκουπιδοτενεκές, με ξεπουλημένα λαμόγια, χαζογκόμενες, βιζιτούδες και διάφορους άλλους φελλούς.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο το ότι οι Έλληνες που σέβονται τον εαυτό τους δεν εμφανίζονται στην τηλεόραση. Ίσως, να δέχτηκαν να εμφανιστούν σε κάποια αξιοπρεπή εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης αλλά μέχρι εκεί.

Το να μην εμφανίζεσαι στην τηλεόραση σημαίνει -μεταξύ άλλων- πως δεν πιστεύεις πως πάνω απ’ όλα είναι το κέρδος. Γιατί η τηλεόραση έχει να κάνει με πολλά χρήματα.

Όλα αυτά τα χρόνια, τα πρόσωπα της ελληνικής τηλεόρασης δεν ενδιαφέρονταν, βέβαια, για την πολιτική. Ήταν εθνικοί σταρ, οπότε ανήκαν σε όλους τους Έλληνες και δεν έπαιρναν ποτέ θέση για τίποτα. Επίσης, τα πρόσωπα της τηλεόρασης –τουλάχιστον αυτά που κυριάρχησαν- είναι βαριά αμόρφωτα.

Σε μια χώρα που μεγάλο μέρος των πολιτών δεν ενδιαφέρονταν για την πολιτική και την γνώση -και η «εκπαίδευσή» τους ήταν τηλεοπτική-, δεν θα πρέπει να κάνει σε κανέναν εντύπωση το γεγονός ότι η Χρυσή Αυγή εκφράζει σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας.

Αν δεν σε ενδιέφερε ποτέ η πολιτική και, παράλληλα, έχεις την εντύπωση πως ο Καζαντζάκης είναι ποδοσφαιριστής, είναι απόλυτα λογικό –όταν χρειαστεί- να εκφραστείς πολιτικά με το απόλυτο σκοτάδι, τον φασισμό, τους ψευτοτσαμπουκάδες, τις μαγκιές, τις κλωτσιές, τα ουρλιαχτά και όλη αυτήν την κτηνωδία που εκπροσωπεί η Χρυσή Αυγή. Το κτήνος το εκφράζουν τα κτήνη.

Φυσικά, δεν είναι καθόλου τυχαία η συμπάθεια των τηλεοπτικών προσώπων για τους βουλευτές της Χρυσής Αυγής. Μαζί τους αισθάνονται πολύ άνετα, αφού πνευματικά βρίσκονται στην ίδια κατάσταση: σε αυτή του χιμπαντζή.

Η Χρυσή Αυγή δεν ήρθε τώρα. Ο νεοναζισμός δεν ήρθε τώρα. Ο φασισμός δεν ήρθε τώρα. Θα έπρεπε να τον είχες διακρίνει στον ναρκισσισμό της Ελένης, στην εγωπάθεια του Σάκη, στη ρηχότητα της Ρούλας και του Γρηγόρη, στον αδίστακτο κυνισμό του Θέμου και στην κτηνώδη βλακεία που κουβαλάνε όλα αυτά τα εγωκεντρικά ανθρωποειδή που θεοποίησαν το εύκολο κέρδος, προώθησαν την ιδιωτεία και πούλησαν τη ψυχή τους στον διάολο.

Κι αν αυτοί έβγαλαν πολλά χρήματα, αυτοί που τους παρακολουθούσαν μαγεμένοι –και τους παρακολουθούν ακόμα αφού είναι πια ανάπηροι πνευματικά- παίρνουν για τρόπαιο τη Χρυσή Αυγή.

Οι πολίτες έχουν χρέος να ασχολούνται με τα κοινά και να ενδιαφέρονται για την πολιτική.

Οι πολίτες έχουν χρέος να φροντίζουν την ψυχή τους και το μυαλό τους, να επιζητούν την γνώση και να αποφεύγουν τα σκουπίδια.

«Μας πρόδωσαν οι πολιτικοί» λένε οι πολίτες. Ναι, αλλά πολύ πριν, οι πολίτες είχαν προδώσει τους εαυτούς τους. Το πρώτο δεν θα είχε συμβεί, αν δεν είχε συμβεί το δεύτερο.

Ο φασισμός είναι εδώ. Μέσα μας.

(Στη φωτογραφία -με ελληνική φορεσιά- είναι ο Όσκαρ Ουάιλντ. Αν και τα βιβλία του Όσκαρ Ουάιλντ υπάρχουν πια παντού -και στο διαδίκτυο-, εκατομμύρια Έλληνες στη διάρκεια της ζωής τους δεν θα διαβάσουν ούτε μια φράση του επειδή το σύμπαν δεν θα συνωμοτήσει.)

Πηγή: www.pitsirikos.net

Η Διασκέδαση στη Θεσσαλονίκη στα 90's

90s: Ήμασταν κάποτε party animals

Όταν  µου ζήτησαν να γράψω ένα κοµµάτι για τη διασκέδαση της Θεσσαλονίκηςστα 90’s, αρχικά θορυβήθηκα. Η µνήµη µου, τον τελευταίο καιρό, µου παίζει περίεργα παιχνίδια και φοβήθηκα µήπως µε πρόδιδε σε αυτήν τη βόλτα µου 17 χρόνια πίσω. Ανησύχησα µήπως είχε διαγράψει εκείνη την περίοδο της ζωής µου, όταν περνούσα περισσότερες ώρες της ηµέρας εκτός  παρά εντός σπιτιού, και από την οποία διατηρώ µερικές από τις καλύτερες αναµνήσεις µου… 

Η αναζήτηση κάποιων πληροφοριών σε παλιά κρατηµένα ηµερολόγια µε συγκίνησε και µε τρόµαξε κάπως: µερικές µνήµες ήταν τόσο ζωντανές, καθώς οι σκηνές στις οποίες κάποτε  πρωταγωνιστούσα και τώρα διάβαζα µεταλλάσσονταν σε συναισθήµατα που µπορούσαν  ακόµα να µε αναστατώνουν.  Το ίδιο βράδυ, µίλησα µε τις κολλητές και είδα κι ένα όνειρο. Ήµασταν, λέει, και οι επτά στο δωµάτιό µου και σχεδιάζαµε τη βραδινή µας έξοδο. Ρούχα και παπούτσια ένα σωρό αραδιασµένα πάνω στο κρεβάτι και στο πάτωµα κι εµείς σε πυρετό προετοιµασίας. Όταν ξύπνησα, συνειδητοποίησα ότι µια αναδροµή στο παρελθόν σε βοηθά  να επαναπροσδιορίσεις το παρόν σου. Η Polaroidτων αναµνήσεών µου άρχισε να τυπώνει… Είναι η εποχή της τέκνο, του γκραντζ, της ρέιβ, των πρώτων πάρτι σε αποθήκες, του ecstasy. Είναι η περίοδος που η γενιά µου έχει εγκαταλείψει την Ωραία στην Κούσκουρα, όπου ξεροστάλιαζε στο πεζοδρόµιο µε τις ώρες ακόµη και µε -20cβαθµούς Κελσίου, και το Movieστη Βογατσικού που αποτελεί σηµείο αναφοράς των εφηβικών µας ερώτων και ραντεβού. Το Manhattanτου Γαλάκου στο πατάρι, ένα από τα πιο πετυχηµένα µπαρ-κλαµπ της πόλης, οδεύει προς τη δύση του, η Acropolέχει κατεβάσει τα  στόρια και η Amnesia αδειάζει την πισίνα της.

Electronights & days

Residents. Ο Σταύρος και ο Ραφαήλ Μπουζέλος ξεκινούν µια ιστορία χωρίς να φαντάζονται τον απόηχο και τη συνέχειά της. Εναλλακτική, ηλεκτρονική και newwaveµουσική, ροκαµπίλια και newwaveάδες σε αγαστή συνύπαρξη. Με σορτσάκι, αρβύλες Martensκαι κορακί καρφί καρέ, νιώθω ενταγµένη σε µια οµάδα που δείχνει να αναζητάει κάτι διαφορετικό από τη διασκέδασή της. Οι πιο ψαγµένοι της Προξένου έχουν πλέον ένα πολύ «καθαρό» στέκι, που καλύπτει την ανάγκη τους για καλή µουσική, σ’ έναν ιδιαίτερα µοντέρνο χώρο µε ανήσυχους θαµώνες.

Στο ίδιο στιλ κινείται και το καφέ Mondστο Ναυαρίνο. «Προχώ» φατσούλες και ντυσίµατα, µεσηµεριανά καφεδάκια και τα πρώτα απογευµατινά ραντεβού. 

Αρχές ’90 και το κλαµπ Coco’s, στη στροφή Επανοµής, τρελαίνει τους τέκνο φαν. Η σακούλα στο χέρι περιέχει τα άκρως αποκαλυπτικά σορτσάκια και µπλουζάκια που δεν µπορούµε να φορέσουµε από το σπίτι. Στην τουαλέτα του µαγαζιού, η µεταµόρφωση -µπαίνουµε Αρσακειάδες και βγαίνουµε χορεύτριες σε καµπαρέ- διαρκεί µερικά λεπτά και η έναρξη για το ολονύχτιο κέφι δίνεται από τον dj. Ανοιχτός θερινός χώρος, δεύτερο επίπεδο µε ινδική διακόσµηση, ροµποτικά συστήµατα φωτισµού, κλουβιά µε χορεύτριες… «Rhythm is a dancer». Η ταράτσα και ο κήπος ενδείκνυνται για τις γνωριµίες της βραδιάς.

Λίγο αργότερα, µπαίνει στη νυχτερινή µας ζωή το Troll, µε τη ρέιβ να ξεχύνεται από τα ντεκ και τα κλουβιά µε τα κορίτσια. Το σηµείο αυτό στην Εθνικής Αντιστάσεως γίνεται κάθε Παρασκευή και Σάββατο hotspotτων afterµαγαζιών.

Στο κέντρο, αδελφές µου…

H Προξένου Κοροµηλά, λίγο πιο δίπλα από το -κλειστό πλέον- Charlie, ξαναζωντανεύει µε το HardRockCafe. Το σκοτεινό και ελαφρώς στενόχωρο -αλλά ποιος νοιάζεται- υπόγειο µε τη «σκληρή» πόρτα και τις δυνατές µουσικές πρωταγωνιστεί για µία τουλάχιστον σεζόν στο κέντρο της πόλης.

Λίγα µέτρα πιο κάτω, στην παραλία, ανοίγει και το κλαµπ Splendid. Η εντυπωσιακή διακόσµηση µε τους βαρείς πολυελαίους, τα θεωρεία για χάζι και η χορευτική εµπορική µουσική  δηµιουργούν ουρές στην είσοδό του και το αδιαχώρητο στο πεζοδρόµιο. Αργότερα, µετονοµάζεται σε Άρωµα, για καφέ το πρωί και ποτό το βράδυ -ο κυριακάτικος καφές µετατρέπεται σε πραγµατικό πάρτι- και ανταγωνίζεται το Θερµαϊκό, το alltimeclassicστέκι των αδελφών Ζουµπούλη µε ευρωπαϊκό αέρα για εναλλακτικούς. Η τοποθεσία, η τρελή διακόσµηση και η ψαγµένη µουσική του προσελκύει από 16ρηδες ως 40ρηδες.

Το clubbing φοράει τα καλά του

Ο ανταγωνιστής του Coco’s δε θα αργήσει να εµφανιστεί και το όνοµα αυτού… Μπουντρούµι. Ο Ραπτάκης φέρνει την επανάσταση στη νύχτα της πόλης και το κυριλέ κλάµπινγκ βρίσκει το δικό του χώρο. Αρχικά, κάτω από την Μπαντιέρα, στη Βασ. Ολγας, και αργότερα, στη θερινή του αχανή version, µε τις ξαπλώστρες στην αµµουδιά, στην περιοχή του Αεροδροµίου. Η αυστηρή πόρτα και η mainstream µουσική δηµιουργούν ένα στέκι καθόλου στηµένο, αλλά µε πολύ προσεγµένες εµφανίσεις και πολύ κέφι.

Στο ίδιο πνεύµα, αλλά στην καρδιά του κέντρου, κινείται το Ολύµπιον. Για καφέ  και ποτό στον επάνω όροφο -αργότερα και φαγητό- και κλάµπινγκ στο υπόγειο, τις Μάσκες. Σκοτάδι  και φωτορυθµικά, καναπέδες και τραπέζια, και χορός µέχρι το πρωί. Ολος ο «καλός» κόσµος δίνει το παρών. Τα απογευµατινά πάρτι τις Κυριακές διώχνουν µακριά την κυριακάτικη µελαγχολία και το Σαββατοκύριακο δείχνει να µην τελειώνει ποτέ.  

Ο ίδιος κόσµος, και ίσως µικρότερος ηλικιακά, συχνάζει στο στενό και τρέντι Belair. Μαθητές ιδιωτικών και κεντρικών, κυρίως, σχολείων ανακαλύπτουν τη ροκ, το ξενύχτι και το ποτό και πετάνε τα Timberland τους στα σκουπίδια. Ή µήπως όχι;

Στην παραλία, αλλά σε όροφο, κάνει την εµφάνισή του και το καφέ Εν Πλω, από τις αρχές  της δεκαετίας κιόλας. Στα δωµάτια µε τα τραπεζάκια και το µπιλιάρδο και µε θέα το λιµάνι, γίνεται χαµός πρωί - βράδυ. Χαρακτηριστικό του µαγαζιού οι καλοντυµένοι θαµώνες, ακόµα και στο µεσηµεριανό τους καφέ. Αργότερα, το µαγαζί µεταφέρεται στην παραλία, προς το Λευκό Πύργο, για να συνεχίσει να συγκεντρώνει τις περισσότερες µεσηµεριανές και βραδινές  συναντήσεις των Θεσσαλονικέων.  

    

Μεσηµέρι στο Αχίλλειον σηµαίνει µαζευόµαστε η παρέα σε απαρτία για καφέ και όχι µόνο, στο πάνω επίπεδο. Επώνυµοι και µη συχνάζουν στο µπαρ του πιο πολυσύχναστου καφέ της πόλης. Παραµονές Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς τα τραπεζάκια εξαφανίζονται και η πίστα είναι έτοιµη για τα καλύτερα πάρτι της χρονιάς. Από εκεί δε φεύγει κανείς µόνος και ξεµέθυστος.

Το πάντα γεµάτο Evergreen στην Τσιµισκή, µε το Θοδωρή και το Γιώργο στην  πόρτα, που φρόντιζαν να µην ξενερώνουµε µε τον κόσµο του, ακολουθεί τα χνάρια  του Belair, δηλαδή όσο πιο µικρό και γεµάτο, τόσο πιο καλό. Το αντίστοιχο θερινό του, στην περιοχή Αεροδροµίου, είναι ένας µεγάλος χώρος µε επίπεδα, για βόλτες µε το ποτό στο χέρι και στάση κάθε ένα λεπτό για να µιλήσεις σε κάποιον φίλο. Εκεί πρωτοείδα και την Εφη Σαρρή, όταν ήταν στις δόξες της, και ναι, είναι πολύ κοντή.

Τα καλύτερα, όµως, µεθύσια τα κάνουµε στην Αλυσίδα, επί της  Παπαναστασίου. Το στενό αυτό κλαµπάκι, όπου µαζευόµαστε συνήθως µετά τις  3:00 π.µ., θυµίζει λίγο αποθήκη, παίζει ξένη χορευτική µουσική και µαζεύει τον κόσµο που θέλει να συνεχίσει µε χορό µετά από τα µπαράκια του κέντρου. Τρέντι ντυσίµατα και προχωρηµένα κουρέµατα, µικρές ηλικίες και µια κουζίνα που ετοιµάζει καφέδες για το ξενέρωµα, τις πολύ πρωινές ώρες. 

Στα ανατολικά της νύχτας

Οι Συρακούσσες στην Ολγας εγκαινιάζουν τη µόδα του «δειπνώ και πίνω και το ποτό µου  στο ίδιο µέρος». Με εξαιρετική ιταλική κουζίνα και elegant διάθεση, συγκεντρώνουν όλο τον  κόσµο που αναζητάει ποιότητα και αισθητική στην έξοδό του. Ροµαντικά γεύµατα - έκπληξη  για την αρχή µιας σχέσης.

Στην Αρετσού, το Αλλατίνη τρέφει τα ροµαντικά ειδύλλια στον κήπο του,  ενώ το Candelas, πρώην live Γκαµπάνα, µε τον Τάσο ∆ηµόπουλο στο πρόγραµµα, µε χαλαρή ξένη µουσική, κυριλέ εµφανίσεις και  εξαιρετική θέα στη θάλασσα, αποτελεί την πρώτη στάση για ποτό στη νυχτερινή έξοδο.

Στη Σοφούλη, το Lalas διοργανώνει τα πιο τρελά µεσηµεριανά πάρτι. Ο χορός πάνω στο µπαρ επιβάλλεται, ενώ η αυστηρή πόρτα του δεν ξέρω πώς, αλλά γεµίζει το µαγαζί ασφυκτικά. Τα χαρτάκια µε τα τηλέφωνα ανταλλάσσονται µε αστρικές ταχύτητες και οι γνωριµίες είναι το ζητούµενο κάθε θαµώνα. Λίγα χρόνια µετά, ως Shark, συνεχίζει την ιστορία µε φαγητό, ποτό, καφέ και µια ακόµα γενιά να µεγαλώνει µε… καρπάτσιο και θέα το Θερµαϊκό.  

Για πιο ροκ καταστάσεις, η επιλογή είναι το Café Americaine,  όπου πρωτοβλέπω και Τζούλι Μασίνο µε το Γάκη και τους Troublemakers, καθώς και πολλά άλλα συγκροτήµατα που για χρόνια δεν ξεχνούν το µαγαζί που τους ανέδειξε. Το ξύλινο Red rose µπορεί να µην έχει λάιβ, αλλά έχει πολύ ζωντανό κόσµο και σκληροπυρηνικά ροκάδικο, µέχρι και σήµερα, ενώ και η Romance, απέναντι από το Ποσειδώνιο, µαζεύει άτοµα του κέντρου, αν και ανατολικό στέκι, χάρη στην τοποθεσία και τις µουσικές της.  

Το House Mobil των Ζουµπούληδων είναι από µόνο του µια ολόκληρη ιστορία.

Εδώ το κλίµα είναι χαλαρό, οι εµφανίσεις χύµα, η µουσική αποκλειστικά για χορό, το ντεκόρ φευγάτο και τα σφηνάκια η δεύτερη κίνηση των µπάρµαν µετά το σερβίρισµα. Σαν ανοιχτό πάρτι σε σπίτι, όπου ο καθένας φέρνει κι από ένα φίλο του. 

Στην Κρήνη, έχει κάνει την εµφάνισή του ένα… νυχτερινό φαινόµενο, το Ακρόαµα του Φίστα, το οποίο και αναδεικνύει πολλές από τις σηµερινές φίρµες του πενταγράµµου. Από την Πρωτοψάλτη και τη Μαρινέλλα  µέχρι το Λαζόπουλο, το Μακεδόνα και όλους σχεδόν τους γνωστούς καλλιτέχνες.  Επιχειρηµατίες και celebrities των Αθηνών αναγνωρίζουν ότι πρόκειται για το στέκι της δεκαετίας. Ζωντανή µουσική, ελληνικός κινηµατογράφος και ελαφρολαϊκά, και ευδιάθετος κόσµος στήνουν τα καλύτερα και πιο παρείστικα  γλέντια στην πόλη. Η οµάδα του Άρη ξηµεροβραδιάζεται εδώ, ενώ και οι άλλες θεσσαλονικιώτικες οµάδες το επιλέγουν για να  γιορτάζουν τις νίκες και να πίνουν στις ήττες τους. Όταν µετακοµίζει στην Αγγελάκη, στον πρώην  κινηµατογράφο Ελλήσποντο, το κέφι πολλαπλασιάζεται, η πίστα και η ορχήστρα µεγαλώνουν, ο κόσµος συρρέει κατά εκατοντάδες και βάλε, κι όλα αυτά χωρίς ποτέ να χάσει την παρείστικη ατµόσφαιρά του. «Είχα πάει τσάρκα, στη Θεσσαλονίκη…».

Πιο καλό το δυτικό

Ήταν ό,τι πιο πρωτοποριακό συνέβη στην πόλη. Ο Νίκος Στεφανίδης µε τους συνεργάτες του  εµπνεύσθηκαν και δηµιούργησαν το Μύλο και οι Θεσσαλονικείς άρχισαν να κάνουν χρήση της λέξης πολυχώρος. Φιλοξενεί µαγαζιά για λάιβ εµφανίσεις, συναυλίες, φαγητό και καλλιτεχνικά events. Οι Blues Wire, οι Τρύπες, τα Ξύλινα Σπαθιά και πολλοί ακόµα Έλληνες και ξένοι εµφανίζονται στις σκηνές του, ενώ δοκιµάζονται και πειραµατικά πράγµατα τόσο στη µουσική όσο και στο θέατρο. Η Βίλκα, στην ίδια περιοχή, αποτελεί µια µέτρια αποµίµησή του, αν εξαιρέσει κανείς το κλαµπ Decadαnce, που είναι καινοτόµο και δηµιουργεί σχολή στις µουσικές προτάσεις, δηλαδή, τη σκληροπυρηνική τέκνο, τρανς, ρέιβ και χάουζ, καθώς και το µεξικάνικο εστιατόριο Pao Pao που αποκτά γρήγορα καλή φήµη.

To στιλ των 60’s και 70’s αναβιώνει το κλαµπ Nανί Nανί µε τη διακόσµησή και το όλο στιλ  του. Επίπεδα µε πριβέ τραπέζια για τους πιστούς πελάτες και στο κέντρο µια µεγάλη πίστα για όλους. Κάθε Κυριακή απόγευµα ανοίγει τις πόρτες του. Ισως το µοναδικό µαγαζί στο οποίο βλέπεις τους τακτικούς θαµώνες από τα τραπέζια να κατεβαίνουν στην πίστα για χορό. Τα πιο γνωστά fashion victims της πόλης δίνουν το παρών κάθε Σάββατο βράδυ. Το άγαλµα του Κολοκοτρώνη θα µπορούσε να σου διηγηθεί πολλές ιστορίες για οµηρικούς καβγάδες ζευγαριών ή µεθυσµένους που ανακουφίστηκαν στη µαρµάρινη βάση του. Το θερινό µαγαζί, Ab        Fab -εκ του Absolutely Fabulous-, εγκαθίσταται στην περιοχή Αεροδροµίου και δηµιουργεί το προηγούµενο για ένα πραγµατικά κεφάτο ξενύχτι.

Λίγο πιο κάτω, στα Σφαγεία, το Prive εισάγει τον όρο lounge στη διασκέδαση και η πολυτέλεια γίνεται συνώνυµο της νυχτερινής εξόδου. Χλιδάτο σκηνικό, events µε guests djs, καλοντυµένος -µέχρι στηµένος- κόσµος, αλλά ευτυχώς µε µια ελαφριά διάθεση. Η πόρτα, από  τις πιο «δύσκολες», καταφέρνει να διατηρεί µια οµοιοµορφία στο µαγαζί. Αργότερα θα  µετονοµαστεί σε Living Room, διατηρώντας το χαρακτήρα του, αλλά µε καινοτοµίες στη  διακόσµηση και το πρόγραµµα. Αγαπηµένο στέκι γνωστών τραγουδιστών, που µόλις  ολοκληρώνουν το πρόγραµµά τους, κλείνουν τη βραδιά τους… πριβέ. 

It’s all greek to me

Κάτι, όµως, ακούγεται ανάµεσα στα «χαµηλά» διαλείµµατα της µουσικής. Ο Γιώργος Αλκαίος και η Καίτη Γαρµπή από πού ξεφύτρωσαν; «Με δυο µαρµάρινα φιλιά και όλοι πάνω στα βαρέλια; Κάτι δεν πάει καλά εδώ. Για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη τα µπουζούκια δεν έχουν ορχήστρα και αντί για τραπέζι κλείνουµε βαρέλι. Το τζιν µας, ένα T-shirt και τσιφτετέλι στα ύψη. Ένας συνδυασµός casual και formal, που, όµως, εκπέµπει τέτοια χαλαρότητα, ώστε κάνει του θαµώνες µε τα κοστούµια και τα βραδινά φορέµατα από το όµορο Prive να περνάνε µια βόλτα, να ρίχνουν µια ζεϊµπεκιά ή ένα τσιφτετέλι και να φεύγουν. Οι χαρτοπετσέτες εκσφενδονίζονται  στον αέρα και τα βαρέλια σηκώνουν… το βάρος της διασκέδασης στο Βαρελάδικο για πολλές σεζόν.

Είµαστε στη δεκαετία κατά την οποία το υπόγειο Αβαντάζ στην Αγ. ∆ηµητρίου γνωρίζει στο  κοινό τη ∆έσποινα Βανδή, οι Χάντρες αναδεικνύουν τη Νατάσα Θεδωρίδου και το Νίκο Κουρκούλη και τα Άστρα τον Αντώνη Ρέµο. Στις θερινές Χάντρες ο Αντώνης µας τραγουδάει τον έρωτα κι εµείς παραγγέλνουµε πίτσες. Έχει πάει 5 το πρωί και το µαγαζί έχει  γίνει µια παρέα. Πεινάει κανείς άλλος; Ο Σκορπιός θεωρείται η πιο µεγάλη πίστα της πόλης  και την επισκέπτονται όλα τα «µεγάλα» ονόµατα της εποχής. Αργότερα, στα µέσα της  δεκαετίας, η Πύλη  Αξιού θα γράψει τη δική της ιστορία και η Αθήνα ανεβαίνει σύσσωµη για να καψουρευτεί µε Μαρινέλλα, Πάριο ή Ρέµο, να χορέψει µε το Σάκη και να τρελαθεί µε  Αννούλα. Όλοι χορεύουν πάνω στα τραπέζια και τα µαγαζιά κλείνουν στις 8 το πρωί, ενώ είναι γεµάτα κάθε µέρα. Περασµένα µεγαλεία...

Μια στάση στα Λαδάδικα

Στην αρχή ήταν µερικές αποθήκες, αρκετά πέτρινα κτίρια και κάποιοι βιοµηχανικοί χώροι. Μετά όλα άρχισαν να γίνονται µέρος ενός αστικού τοπίου που θέλησε να εκµεταλλευτεί και να προβάλλει το άρωµα µιας παλιάς Θεσσαλονίκης. Το Dock -και µετέπειτα Bullshit, µε ροκ ύφος, µουσική και θαµώνες, κάνει την αρχή. Και ροκάς να µην είσαι, το ισχυρίζεσαι ούτως ή άλλως για να νιώθεις µέρος της πιο κουλ και κεφάτης παρέας της πόλης. Ακολουθούν τα Λαδάδικα, που κάνουν µόδα το πέταγµα της χαρτοπετσέτας πάνω στο τσακίρ κέφι, και ο Ζύθος, µε την εξαιρετική του κουζίνα. Το Libido απευθύνεται και αυτό σε ροκάδες, αλλά στην πιο hard εκδοχή τους. Το Verykoko ανοίγει την όρεξη για ελληνική διασκέδαση, ενώ το Το άλλο µαγαζί εγκαινιάζει την «πρόστυχη» κουζίνα µε ονόµατα πιάτων, καθώς και διακόσµηση και αξεσουάρ εµπνευσµένα από το ανθρώπινο σώµα και την ερωτική πράξη. 

Παράπονο δεν έχουµε, η γενιά µου πέρασε υπέροχα. Καλή συνέχεια!

Πηγή:  Parallaxi, 02.11.2011

Το Θεμελιώδες Έλλειμμα της Ελληνικής Οικονομίας

Αν φέτος όλα τα πράγματα πάνε καλά, η Ελλάδα θα έχει έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών περί τα 20 δισ. ευρώ. Αυτό σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι, αφού καταναλώσουμε τη δική μας παραγωγή, φάμε τα λεφτά των εξαγωγών, ξοδέψουμε ό,τι άφησαν οι τουρίστες, όσα έφερε η ναυτιλία, όσα εμβάσματα έστειλαν οι Ελληνες του εξωτερικού, όσες επιδοτήσεις πήραμε από την Ε.Ε. κ.ά., θα χρειαστούμε άλλα 20 δισ. ευρώ για να διατηρήσουμε το σημερινό επίπεδο διαβίωσης.

Πού θα βρεθούν αυτά τα λεφτά; Από τον εξωτερικό δανεισμό· κυρίως κρατικό, αλλά και ιδιωτικό. Οπότε έχει εν μέρει δίκιο ο κ. Καρατζαφέρης, ο οποίος διακηρύσσει ότι προτιμά να πεινάσουμε (εμείς, όχι αυτός) για να διατηρήσουμε την κατά τον ίδιο «εθνική ανεξαρτησία». Αν κάνουμε στάση πληρωμών, πρέπει να βρούμε 20 δισ. για να αναπληρώσουμε αυτά που δεν θα μπορούμε να βρούμε από τις αγορές ή τις άλλες χώρες της Ε.Ε. Κι αυτά τα 20 δισ. δεν πάνε μόνο σε αυτοκίνητα και iPad. Xρειάζονται για να αγοράζουμε ένα εκατομμύριο τόνους σιτηρά και 500.000 τόνους καλαμπόκι κατ’ έτος. Ενα δισεκατομμύριο ευρώ δίνουμε για εισαγωγές κρέατος και 13,5 δισ. δώσαμε το 2010 για αγορές πετρελαιοειδών. Ακολουθώντας «φιλολαϊκές» πολιτικές όλα αυτά τα χρόνια και δίνοντας φθηνά το πετρέλαιο θέρμανσης, δημιουργούσαμε αντικίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας (π.χ. μόνωση σπιτιών) ή για υποκατάσταση του πετρελαίου από εναλλακτικές πηγές (γεωθερμία, ήλιος, αέρας).

Σύμφωνα με την απάντηση που έδωσε στον ευρωβουλευτή του Συνασπισμού κ. Δημήτρη Παπαδημούλη ο τότε επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων κ. Χοακίν Αλμούνια, το 2005 η Ελλάδα κάλυπτε το 57,5% των ενεργειακών της αναγκών από το πετρέλαιο, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ε.Ε. των 27 (που έχει και πολλές βόρειες χώρες) ήταν 36,7%. Και το πιο τραγικό δεν είναι αυτό. Είναι ότι την εποχή των εύκολων, δανεικών και παχέων αγελάδων (2000 - 2005) η Ε.Ε. μείωσε την εξάρτησή της από το πετρέλαιο κατά μία ποσοστιαία μονάδα, ενώ η Ελλάδα την αύξησε ισόποσα!

Παραγωγή και κατανάλωση

Το πρόβλημα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών λύνεται με δυόμισι τρόπους. Ο πρώτος είναι να αυξήσουμε την παραγωγή στο επίπεδο της κατανάλωσής μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει κατ’ ανάγκη να παράγουμε ό,τι καταναλώνουμε· η παραγωγή σιταριού, για παράδειγμα, γίνεται πολύ πιο φθηνά στις αχανείς εκτάσεις της Ουκρανίας ή του Καναδά, σε σχέση με τα μικρά χωράφια της Ελλάδος. Σημαίνει όμως ότι πρέπει να παράγουμε άλλα πράγματα, που θα εξάγουμε και με τα λεφτά των εξαγωγών να αγοράζουμε όσα εισάγουμε. Μπορούμε επίσης να υποκαταστήσουμε εισαγωγές· η κατανάλωση π.χ. πετρελαίου μπορεί να μειωθεί δραστικά με μικρές επενδύσεις μόνωσης στις κατοικίες ή τη χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας.

Σήμερα, όμως, η ελληνική οικονομία είναι προσανατολισμένη στην παραγωγή υπηρεσιών προς αλλήλους. Ακόμη κι αν οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι εκατοντάδες χιλιάδες δικηγόροι, μηχανικοί, διαφημιστές, δημοσιογράφοι, λογιστές, μικρέμποροι κ.λπ. παρήγαν άριστες υπηρεσίες, στο τέλος της ημέρας θα έπρεπε, να φάνε, να ντυθούν, να ζεσταθούν. Αν δεν υπάρχει η παραγωγική βάση της οικονομίας που να στηρίξει τον τομέα των υπηρεσιών, ο τομέας των υπηρεσιών δεν μπορεί να φτιάξει από τον αέρα προϊόντα. Εκτός αν αυτός είναι εξωστρεφής, φέρνει δηλαδή λεφτά απ’ έξω, όπως είναι στην Ελλάδα ο τουρισμός και η ναυτιλία.

Δυστυχώς, τα άφθονα δανεικά που εισέρρεαν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια δημιούργησαν την ψευδαίσθηση ότι ο τομέας των εσωτερικών υπηρεσιών μπορεί να διογκώνεται εσαεί χωρίς να χρειάζεται κανείς να παράγει είτε πραγματικά προϊόντα είτε υπηρεσίες προς εξαγωγή. Η δε στροφή μεγάλου μέρους του παραγωγικού πληθυσμού στον τομέα των εσωστρεφών υπηρεσιών δημιούργησε επιπλέον εμπόδια στην πραγματική παραγωγή.

Υπηρεσίες και διαφθορά

Ετσι, για να επιβιώνει και να ακμάζει ο τεράστιος αυτός τομέας των υπηρεσιών έπρεπε να μετέρχεται δύο τρόπους. Ο πρώτος ήταν η διαφθορά και ο δεύτερος η νομοθετημένη απομύζηση εισοδημάτων από τους πολίτες. Ο μικρέμπορος έπρεπε να φοροδιαφύγει («δεν βγαίνει αλλιώς το μαγαζί»), ο γιατρός να συνταγογραφήσει περισσότερο, ο φαρμακοποιός να έχει νομοθετημένο υψηλό ποσοστό κέρδους, ο δικηγόρος να παρίσταται ακόμη κι εκεί όπου δεν χρειάζεται ώστε να εισπράττει το παράβολο, ο μηχανικός να εκδίδει αζημίως και υποχρεωτικώς για τους πολίτες πιστοποιητικά που κανείς δεν κοιτά, δεν ελέγχει και κανείς δεν χρειάζεται κ.ο.κ.

Με άλλα λόγια, οι Ελληνες πολίτες υποχρεωτικώς χρηματοδοτούσαν αυτή την τεράστια αγορά εσωτερικών υπηρεσιών από την ύπαρξη ενός δαιδαλώδους συστήματος κλειστών επαγγελμάτων.

Το πρόβλημα όμως ήταν ότι όλα αυτά –διαφθορά, παράβολα, πιστοποιητικά κ.λπ., που χρησίμευαν μόνο για να συντηρούνται οι στρατιές δικηγόρων, φαρμακοποιών, μηχανικών, δημοσιογράφων κ.ά.– ήταν επιπλέον εμπόδια για όσους ήθελαν πραγματικά να παράγουν είτε για την εσωτερική είτε για την εξωτερική αγορά.

Το αποτέλεσμα ήταν να συρρικνώνεται κι άλλο ο παραγωγικός τομέας, να δημιουργείται ανεργία, η οποία αντιμετωπιζόταν με τη διόγκωση του τομέα των υπηρεσιών· είτε με προσλήψεις στο κράτος είτε με επιπλέον κρατική «προστασία» άλλων κλάδων υπηρεσιών. Το επιπλέον κράτος και η επιπλέον «προστασία» του τομέα των υπηρεσιών δημιουργούσε νέα εμπόδια στην υγιή επιχειρηματικότητα κ.ο.κ. Ο φαύλος κύκλος φρέναρε απότομα, μόλις έκλεισε ο τροφοδότης λογαριασμός του συστήματος, δηλαδή τα δανεικά από τις αγορές. Και σήμερα δανειζόμαστε (ελέω Μνημονίου), αλλά όχι τόσο, όσο τουλάχιστον χρειάζεται για να αναπαραχθεί και να διογκωθεί το μοντέλο.

Ετσι τώρα η ελληνική οικονομία έχει μπει στο ήμισυ τής κατά Σουμπέτερ δημιουργικής καταστροφής. Επειδή λείπει η άπλετη ρευστότητα που προσέφεραν τα δανεικά, τα μικρομάγαζα κλείνουν. Ολος ο τομέας αυτών των εξωτικών υπηρεσιών ξεφουσκώνει (αυτή η χώρα έχει 26 καταγεγραμμένες εταιρείες δημοσκοπήσεων!) και απομένει το δεύτερο κομμάτι, να γίνει δηλαδή αυτή η καταστροφή δημιουργική. Εδώ όμως μπαίνει η εγκληματική ολιγωρία της κυβέρνησης, η οποία αντί να απελευθερώσει την οικονομία, όλη μέρα κοσκινίζει. Ετσι, η χώρα ζει την αναγκαία καταστροφή ολόκληρων κλάδων, αλλά δεν έχει την ελευθερία ανάταξής της. Κι αυτό, επειδή διάφοροι συνδικαλιστές εκβιάζουν και έμφοβοι υπουργοί υποκύπτουν.

Υποτίμηση: εντός, εκτός και επί τα αυτά

Ο δεύτερος τρόπος εξισορρόπησης του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είναι αυτός που ζούμε τώρα. Είναι η μείωση της κατανάλωσης στο επίπεδο της παραγωγής μας. Το έλλειμμα των 20 δισ. αναγκαστικά θα μηδενιστεί. Είτε σε μία μέρα διά της χρεοκοπίας είτε σταδιακά με τη μείωση των δανεικών. Οχι μόνο των κρατικών, αλλά και των ιδιωτικών. Ηδη πολλές ελληνικές εταιρείες έχουν προβλήματα στις εξωτερικές αγορές· οι εγγυητικές επιστολές ελληνικών τραπεζών δεν γίνονται δεκτές και ξένες τράπεζες δεν δανείζουν ελληνικές επιχειρήσεις, επειδή φοβούνται ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει.

Αυτός είναι ο κατήφορος που ζούμε σήμερα και το πρόβλημα είναι ότι, αντί να φρενάρουμε, τον επιταχύνουμε. Οι συντεχνίες παλεύουν δυναμικά για μεγαλύτερα κομμάτια της συρρικνούμενης πίτας (χαρακτηριστική είναι η απεργία των δικηγόρων για να συντηρήσουν την υποχρεωτική παράστασή τους ακόμη και εκεί όπου δεν χρειάζονται), ενώ πολλάκις ο αγώνας τους επιφέρει σημαντικά πλήγματα στους μόνους τομείς που φέρνουν λεφτά στην οικονομία, δηλαδή στον τουρισμό και στη ναυτιλία. Η Ελλάδα όχι μόνο δεν μπαίνει σε τροχιά αυξημένης παραγωγικότητας, αλλά οι καθημερινές διαμαρτυρίες ροκανίζουν την όποια εξωστρέφεια της οικονομίας.

Τέλος, ο μισός τρόπος που προαναφέραμε για την εξισορρόπηση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είναι αυτός που συνήθως κάνουν όλες οι χώρες. Καταλήγουν κάπου στο ενδιάμεσο της διαφοράς· υφίστανται κάποια αναγκαστική μείωση της κατανάλωσης, αλλά το στοίχημά τους είναι να καλύψουν όσο μεγαλύτερη διαφορά μπορούν διά της αυξημένης παραγωγής. Σ’ αυτό συμβάλλουν όλοι. Η κυβέρνηση απελευθερώνοντας την οικονομία, η αντιπολίτευση στηρίζοντας (και ουχί χαιρετώντας τους διάφορους Θύμιους), οι εργαζόμενοι υπογράφοντας νέα κοινωνικά συμβόλαια για την επόμενη μέρα της οικονομικής ανάκαμψης κ.λπ. Στην Ελλάδα, όχι μόνο δεν ανεβάζουμε την παραγωγή για να συναντήσει όσο πιο ψηλά γίνεται την κατιούσα κατανάλωση, αλλά κάνουμε ό,τι μπορούμε για να παράγουμε λιγότερο, με δευτερογενή συνέπεια η κατανάλωση να συναντήσει την παραγωγή ακόμη πιο χαμηλά από τα σημερινά επίπεδα.

Παλιότερα υπήρχε κι ένας τρίτος δρόμος για να διορθωθούν τα χάλια στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Η υποτίμηση του νομίσματος. Αυτό μείωνε αφανώς την κατανάλωση. Μπορεί όλοι να έπαιρναν ακέραιους τους ονομαστικούς μισθούς, μόνο που αυτοί οι μισθοί αγόραζαν λιγότερα προϊόντα. Οχι μόνο τα εισαγόμενα, αλλά και τα εγχώρια που χρειάζονταν για την παραγωγή τους εισαγόμενες πρώτες ύλες (π.χ. πετρέλαιο). Οι διάφοροι όψιμοι φίλοι της δραχμής (κυρίως αυτοί που έχουν τα λεφτά τους στο εξωτερικό και περιμένουν μια εθνική καταστροφή για να αγοράσουν φθηνά) αποκρύπτουν ότι τα συναλλαγματικά παιγνίδια βοηθούν βραχυπρόθεσμα την οικονομία αλλά χαντακώνουν μακροπρόθεσμα τους εργαζόμενους.

Ο προσφιλής σε όλους Πολ Κρούγκμαν έγραφε στις 5 Μαΐου 2010: «Ακόμη και με αναδιάρθρωση του χρέους, η Ελλάδα θα έχει μεγάλο πρόβλημα, αναγκασμένη να εφαρμόσει έντονη λιτότητα –προκαλώντας βαθιά ύφεση– μόνο και μόνο για να μειώσει το πρωτογενές έλλειμμα, χωρίς τους τόκους. Το μοναδικό πράγμα που θα περιόριζε την ανάγκη για λιτότητα, ο μόνος δρόμος για την ανάπτυξη είναι περισσότερες εξαγωγές, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν στην Ελλάδα πέσουν δραματικά τα κόστη και οι τιμές σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη». Αυτό λέγεται εσωτερική υποτίμηση και αν, όπως προέβλεψε ο Κρούγκμαν, αποτύχει κι αυτή, τότε δεν απομένει παρά η κανονική υποτίμηση, αλλά εκτός ευρώ.

Διαβάστε

- Γεώργιος Οικονόμου, Ισαάκ Σαμπεθάι, Γεώργιος Συμιγιάννης, «Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Αιτίες ανισορροπιών και προτάσεις πολιτικής», εκδ. Τράπεζα της Ελλάδος.

(του Πάσχου Μανδραβέλη)

Πηγή:  Καθημερινή, 29.10.2011

Η Εκπαίδευση της Αμάθειας

Κούτσουρο απελέκητο, τούβλο, κουμπούρας, τενεκές ξεγάνωτος! Μη μου πείτε ότι δεν τα είχατε ακούσει. Από εκείνον τον στριμμένο δάσκαλο που προτιμάτε να ξεχάσετε. Μπορεί να μην απευθυνόταν σ' εσάς, αλλά στον Γιωργάκη του τελευταίου θρανίου. Ή το άλλο, το ανεκδιήγητο, που με τόση ευκολία ξεστόμιζαν μερικοί αχαρακτήριστοι: «Το παιδί σας δεν τα παίρνει τα γράμματα, να το πάτε να μάθει μια τέχνη» ή «Εσύ δεν κάνεις για το σχολείο, θα γίνεις σκουπιδιάρης». Πού να 'ξεραν ότι τώρα ο υπάλληλος καθαριότητας χρειάζεται... βύσμα!

Κι όμως, σήμερα, δεκαετίες μετά την κατάργηση της ποδιάς, της βέργας και της αυταρχικής εκπαίδευσης, την εποχή των «λεωφόρων της πληροφορικής» και της «διαθεματικότητας», οι μαθητές δέχονται παρόμοιες κατηγορίες, ίσως πιο πολιτικά ορθές: «Αδιάφοροι», «Χωρίς βάσεις», «Δεν ξέρουν να ακούνε». Ή, χειρότερα, ακόμα και αν δεν τους το πει κανείς κατάμουτρα, μαθαίνουν οι ίδιοι, από πολύ τρυφερή ηλικία, να κατατάσσουν τον εαυτό τους σε κατηγορίες: οι καλοί, οι μέτριοι, οι ανεπίδεκτοι. Ο όγκος της διδακτέας ύλης, τα νέα αναλυτικά προγράμματα, τα φροντιστήρια και οι διαρκείς εξετάσεις δεν οδηγούν νομοτελειακά σε ποιοτικά ανώτερη μόρφωση. Αντίθετα, όπως συχνά διαπιστώνουν οι εκπαιδευτικοί, ακόμα και καλοί μαθητές που περνούν στις εξετάσεις, έχουν σοβαρά γνωστικά κενά, αδυναμία στην κατανόηση κειμένων, στην έκφραση, στη χρήση της γλώσσας.

Ενώ τα ποσοστά αναλφαβητισμού μειώνονται και όλο και περισσότεροι νέοι έχουν πρόσβαση στη μέση, ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση, εντείνεται το παράδοξο φαινόμενο του λειτουργικού αναλφαβητισμού. Μια μορφή σύγχρονης αμάθειας, που δεν είναι μετρήσιμη με ποσοτικούς δείκτες, αλλά παρατηρείται εμπειρικά, όχι μόνο στα γραπτά, αλλά και στην καθημερινότητα της σχολικής και εξωσχολικής ζωής. Κάθε φορά που δημοσιεύονται τα «μαργαριτάρια» των μαθητών ή ακόμα και των πτυχιούχων σε εξετάσεις για το Δημόσιο, επανέρχονται τα εύκολα και αβασάνιστα δημοσιεύματα για το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο της νέας γενιάς, που καταναλώνει πληροφορίες χωρίς να κρίνει, που αποστηθίζει χωρίς να κατανοεί, που εκπαιδεύεται χωρίς να μορφώνεται. 

«Ορθογραφία χαώδης· γνώσεις μηδενικές· διατύπωση ασυνάρτητη· πλήρης ανικανότητα συλλογισμού· σαν να μην πέρασαν από πάνω τους δώδεκα χρόνια μαθητείας. Πώς έφτασαν, λοιπόν, στην τελευταία τάξη του λυκείου;» Η παρατήρηση του Αγγελου Ελεφάντη στον «Πολίτη», το καλοκαίρι του 2003, είχε έρθει ως συμπλήρωμα στον «Αλιέα μαργαριταριών», στις πανελλαδικές εξετάσεις του ίδιου χρόνου. Τότε το καλό περιοδικό είχε αλιεύσει μαργαριτάρια μαθητών Γ' λυκείου από τις εξετάσεις Νεοελληνικής Ιστορίας. Ο Απόστολος Γκλέτσος ως «ήρωας της Εθνικής Αντίστασης», τα SS και η ΓΣΕΕ ως «αντιστασιακές οργανώσεις», το Νιου Ντιλ ως «αυτός που εφεύρε το αυτοκίνητο» ήταν μερικά από τα χονδροειδή λάθη που έκαναν τηλεοπτικούς σχολιαστές και επιφυλλιδογράφους να εξανίστανται με τα χάλια των μαθητών, τις ευθύνες των εκπαιδευτικών και την κατάντια του σχολείου.

Στις περυσινές εξετάσεις τα γραπτά κάτω από τη βάση ήταν λιγότερα και πολλοί άριστοι κονταροχτυπήθηκαν για μια θέση στα ιδρύματα πρώτης επιλογής. Αυτό σημαίνει μήπως ότι το εκπαιδευτικό επίπεδο ανέβηκε και μπορούμε να αναστενάξουμε με ανακούφιση ή ότι έτυχε τα θέματα να είναι κάπως ευκολότερα; Ας μη βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. 

 

Στο τελευταίο Τεστ Γενικών Γνώσεων και Δεξιοτήτων του ΑΣΕΠ, στο οποίο διαγωνίστηκαν πάνω από 100.000 απόφοιτοι λυκείου και πτυχιούχοι για μια θέση στο Δημόσιο, η αποτυχία σε φαινομενικά απλές ερωτήσεις ήταν χαρακτηριστική: Ούτε δύο στους δέκα δεν γνώριζαν από πού διέρχεται ο αγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης και τι θα μεταφέρει. Εφτά στους δέκα δεν μπορούσαν να τοποθετήσουν σε σωστή χρονολογική σειρά την Ελληνική Επανάσταση του '21, την Οχτωβριανή Επανάσταση, τη Γαλλική Επανάσταση και τη Διακήρυξη της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας. Αντίθετα, σχεδόν όλοι απάντησαν σωστά σε ερωτήσεις για τα ΚΕΠ και το Εθνικό Κτηματολόγιο. 

Χωρίς οι λανθασμένες απαντήσεις να αποδεικνύουν αυτόματα την ασχετοσύνη των υποψηφίων, είναι ωστόσο ενδεικτικές για το πόσο λεπτή είναι η γραμμή μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας, μόρφωσης και αμορφωσιάς, σε ένα σύστημα που ανάγει ως μέγιστο κριτή τις εξετάσεις και, ενώ ομνύει στην αξιοκρατία, είναι -όπως όλοι ξέρουμε- γεμάτο ανισότητες, αδιαφανείς διαδικασίες και «πίσω πόρτες». 

«Τσ...τσ... τσ... τα σημερινά παιδιά δεν ξέρουν τι τους γίνεται. Εμείς στην εποχή μου...» Η κακιασμένη ατάκα του συνταξιούχου στο λεωφορείο, που φρίττει με όσα ακούει και βλέπει, η αναγωγή σε ένα εξιδανικευμένο παρελθόν, που οι νέοι ήξεραν «να μιλούν σωστά και να φέρονται με σεβασμό στους μεγαλυτέρους», η γλώσσα μας που κινδυνεύει από τη «λεξιπενία και την ξενομανία», όπως έχουμε μάθει να επαναλαμβάνουμε, το σχολείο μας που πάει από το κακό στο χειρότερο, μαζί με την οικονομία και το «δεν είμαστε κράτος εμείς», είναι το σύνηθες κινδυνολογικό ρεπερτόριο του κάθε μπαϊλντισμένου, αγανακτισμένου, παθητικού τηλε-πολίτη. 

Στην πραγματικότητα, πίσω από αυτό τον ψαλμό της μόνιμης Αποκάλυψης, όπου διαρκώς βρισκόμαστε στο χείλος του γκρεμού (εκπαιδευτικού, οικονομικού ή εθνικού), απλώς μαθαίνουμε να εξοικειωνόμαστε με το παράλογο, να ανεχόμαστε το ανυ- πόφορο, να συμβιβαζόμαστε με το άδικο, σπάνια να το ερμηνεύουμε και ακόμα σπανιότερα να το αντιμαχόμαστε. 

Γιατί, στο κάτω κάτω, τι αποδεικνύουν τα φαινόμενα της σύγχρονης αμάθειας αν όχι την ίδια την αποτυχία ενός εκπαιδευτικού συστήματος που διαρκώς μεταρρυθμίζεται στα χαρτιά, χωρίς να βελτιώνεται στην πράξη και, κυρίως, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τη γνώμη των ίδιων των δασκάλων και των μαθητών, «εκείνων που αναπνέουν κάθε μέρα την κιμωλία» - όπως μας το έθεσε μία εκπαιδευτικός. 

«Μήπως τα παιδιά μας χαζεύουν;» αναρωτιόταν πρόσφατα το σοβαρό βρετανικό περιοδικό «Prospect», εκφράζοντας την ανησυχία ότι οι δείκτες επιτυχίας ή αποτυχίας στις σχολικές εξετάσεις δεν μας δείχνουν όλη την εικόνα. «Πάει πολύ καιρός που συνάντησα έναν 17χρονο που μπορούσε να βάλει σε μια σειρά τα σημαντικότερα γεγονότα του 20ού αιώνα» παρατηρούσε ο Donald Hirsch, πρώην σύμβουλος του ΟΟΣΑ σε θέματα εκπαίδευσης. Αντίστοιχα άρθρα και βιβλία γράφονται και στις ΗΠΑ, με χαρακτηριστικό το «The Dumbest Generation» (η ηλιθιότερη γενιά) του Marc Bauerlein. Στο βιβλίο αυτό ο πανεπιστημιακός φιλόλογος εκφράζει με στοιχεία τη βάσιμη υποψία ότι η ψηφιακή γενιά είναι και η πλέον ιστορικά αναλφάβητη. Για παράδειγμα, το 52% των γυμνασιόπαιδων στην ερώτηση ποια χώρα ήταν σύμμαχος των ΗΠΑ στον Β' Παγκόσμιο, επέλεξαν την Ιαπωνία και τη Γερμανία αντί για την ΕΣΣΔ. 

Θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε αντίστοιχα αν τα Ελληνόπουλα γίνονται πιο χαζά; «Σε καμία περίπτωση τα παιδιά σήμερα δεν είναι χαζά!» απαντά η Εφη Πανοπούλου, φιλόλογος στη μέση εκπαίδευση και μέλος του Κέντρου Μελετών και Τεκμηρίωσης της ΟΛΜΕ. «Οι νέοι άνθρωποι, σήμερα, έχουν πολλές περισσότερες παραστάσεις από τις παλιότερες γενιές· σ' αυτό δεν υπάρχει αμφιβολία. Ωστόσο, ο λειτουργικός αναλφαβητισμός αυξάνεται, κι αυτό λίγη σχέση έχει με την προσπάθεια που κάνουμε εμείς ως εκπαιδευτικοί. Το ζήτημα δεν είναι αν αφομοιώνεται ή δεν αφομοιώνεται η διδακτέα ύλη, αλλά το ποια κατεύθυνση έχει. Αποσκοπεί στο να αποκτήσει ο μαθητής μία γενική παιδεία με βάρος, ώστε να ανταποκριθεί σ' αυτά που απαιτούνται από τη ζωή και όχι μόνο σε μία επιστήμη - να είναι σε θέση να κατανοήσει τον κόσμο; Ή, αντίθετα, αρκεί να αποκτήσει μερικές αποσπασματικές γνώσεις, ώστε να χρησιμοποιηθεί αύριο ως ελαστικά απασχολούμενος;» 

Πώς θα όριζε τον λειτουργικό αναλφαβητισμό; «Αυτό που έχω διαπιστώσει εξ ιδίας εμπειρίας ως φιλόλογος καθηγήτρια λυκείου, είναι ότι τα παιδιά που τελειώνουν σήμερα το λύκειο έχουν πολύ μικρότερη ικανότητα, σε σχέση με μια προηγούμενη γενιά, να διαβάσουν με ευχέρεια, να γράψουν χωρίς ορθογραφικά λάθη και να κατανοήσουν βαθύτερα ένα κείμενο. Αντίστοιχες διαπιστώσεις κάνουν και πολλοί άλλοι συνάδελφοι. Ακόμα και μαθηματικοί στο λύκειο μού λένε ότι τα παιδιά δεν μπορούν να κάνουν σωστά απλές μαθηματικές πράξεις». 

Σύμφωνα με την κ. Πανοπούλου, το πρόβλημα του λειτουργικού αναλφαβητισμού έχει πολύ βαθύτερες ρίζες. Ξεκινά από το δημοτικό, πολλές φορές ακόμα και από την προσχολική αγωγή, συνεχίζεται στο γυμνάσιο και έχει άμεση σχέση με τα νέα αναλυτικά προγράμματα. «Αρκεί να δει κανείς τα νέα αναλυτικά προγράμματα του δημοτικού και του γυμνασίου, για να καταλάβει από πού ξεκινάνε τα προβλήματα, που κορυφώνονται πλέον στο λύκειο. Χωρίς να ισχυριζόμαστε ότι τα παλαιότερα βιβλία πριν από τέσσερα χρόνια ήταν καλύτερα - όμως, όπως προκύπτει από τις έρευνες του ΚΕΜΕΤΕ, τα νέα προγράμματα είναι σαφώς χειρότερα. Κάτι που αυξάνει τον λειτουργικό αναλφαβητισμό είναι ο εντεινόμενος κατακερματισμός της γνώσης. Αντί το παιδί να αποκτά γνώσεις σε βάθος, για τη φύση, την ιστορία, την κοινωνία, τις επιστήμες, αυτά σπάνε σε μικρές πληροφορίες, χωρίς να συνδέονται με το όλον. 

»Η λογική της "διαθεματικότητας", έτσι όπως εφαρμόζεται, εξετάζοντας μία έννοια σε πλάτος και όχι σε βάθος, έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Από την άλλη μεριά υπάρχει μία εντατικοποίηση, ένα "κατέβασμα" της ύλης σε πολύ μικρότερες τάξεις. Στο δημοτικό εφαρμόζεται η αντίληψη της "σπειροειδούς διάταξης της ύλης". Δηλαδή, μία έννοια σπάει σε μικρά κομμάτια, τα οποία επαναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και στα έξι χρόνια του δημοτικού. 

»Για παράδειγμα, η έννοια της διαίρεσης εισάγεται από την πρώτη δημοτικού, σε μια ηλικία που το παιδί δεν μπορεί να την κατανοήσει. Η έννοια θα επα- ναληφθεί στα επόμενα χρόνια· όμως, ήδη το παιδί, που έχει έρθει σε επαφή μ' ένα κεφάλαιο της γνώσης που δεν μπορεί να το εμπεδώσει, το καταχωρίζει ως μία άρνηση και μία αποτυχία και είναι πολύ αμφίβολο αν θα έχει κατανοήσει τη διαίρεση ώς το τέλος του δημοτικού. Το ίδιο ισχύει με την προπαίδεια, την οποία επίσης ξεκινάνε από την πρώτη δημοτικού». 

«Μελετώντας τα σχολικά βιβλία», καταλήγει η κ. Πανοπούλου, «καταλαβαίνεις ότι πολλές φορές δίνεται σημασία στη μέθοδο και όχι στο περιεχόμενο· υπάρχει ένας φοβερός φορμαλισμός. Τελειώνοντας ένα παιδί το δημοτικό έχει βγάλει ένα συμπέρασμα για τον εαυτό του, που μπορεί να λέει, ενδεχομένως, "δεν παίρνω τα γράμματα", "ξέρω ποια είναι η θέση μου"». 

Η ταξική διαφοροποίηση μέσα από την εκπαίδευση ξεκινά από τη σχολική και προσχολική ηλικία, μεγεθύνεται από την εντατικοποίηση, την εσωτερίκευση της αποτυχίας, τον κατακερματισμό των γνωστικών αντικειμένων και δημιουργεί μία κατάσταση εκρηκτική όσο το παιδί μεγαλώνει. Τα συμπεράσματα αυτά δεν απηχούν μόνο τις απόψεις της συνομιλήτριάς μας, αλλά και των περισσότερων εκπαιδευτικών, αν πιστέψουμε τις αντίστοιχες έρευνες. 

Σε έρευνα των ίδιων των δασκάλων για τα νέα βιβλία των μαθηματικών, το 67% πιστεύει ότι η ψαλίδα μεταξύ μαθητών υψηλής επίδοσης και μαθητών χαμηλής επίδοσης ανοίγει ακόμα περισσότερο, ενώ το 76% πιστεύει ότι τα βιβλία ευνοούν αποκλειστικά τους μαθητές με υψηλή επίδοση. Οπως επισημαίνει ο εκπαιδευτικός και συγγραφέας Χρήστος Κάτσικας, αντίστοιχες είναι οι κριτικές παρατηρήσεις των εκπαιδευτικών και για τα βιβλία των θεωρητικών μαθημάτων: «Στα περισσότερα νέα βιβλία Ιστορίας του δημοτικού και του γυμνασίου απουσιάζει ο συνεκτικός ιστός, απουσιάζουν τα ιστορικά πλαίσια, ο ιστορικός χρόνος δεν υπάρχει, η συνολική αφήγηση σφαγιάζεται σε πληροφορίες, εικόνες, αριθμούς και πηγές. Το "πώς" και το "γιατί" εξαφανίζονται και απομένει η τμηματική πληροφορία, η αποσπασματική είδηση, το απομονωμένο γεγονός, χωρίς την ιστορική και κοινωνική του πλαισίωση».

Ως αποτέλεσμα, ο μαθητής συχνά αδυνατεί να διαχωρίσει το σημαντικό από το δευτερεύον, το γενικό από το ειδικό, να καταλήξει σε λογικές αφαιρέσεις, να συνδέσει την αιτία με το αποτέλεσμα, να απαντήσει σε ερωτήματα που απαιτούν κριτική σκέψη. «Η εκπαίδευση της αμάθειας» όπως την περιγράφουν ο Χρήστος Κάτσικας και ο Κώστας Θεριανός στο βιβλίο τους, γεννά έναν νέου τύπου πρώιμο αναλφαβητισμό σε μια γενιά που θεωρητικά έχει περισσότερες ευκαιρίες και δυνατότητες. 

Την εποχή της ψηφιακής επανάστασης ένα νέο χάσμα βαθαίνει. Η γενιά που παίζει στα δάχτυλα το ποντίκι και το πληκτρολόγιο κινδυνεύει να χάσει όχι το τρένο της πληροφορίας, αλλά το τρένο της γνώσης και της κριτικής σκέψης. 

Εγκαταλείπουν το σχολείο

Στην κοινωνία της γνώσης, οι μαθητές συνεχίζουν να εγκαταλείπουν τις σχολικές δομές σε εντυπωσιακά ποσοστά, υπογραμμίζοντας αδρά την ταξικότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Περιττό να τονίσουμε ότι η μεγάλη φυγή καταγράφεται στην όλο και διευρυνόμενη βάση της κοινωνικής πυραμίδας. 

* Στην Ευρώπη ο μέσος όρος σχολικής εγκατάλειψης βρίσκεται στο 14,8%.

* Στις υψηλότερες θέσεις βρίσκονται η Τουρκία (47,6%), η Μάλτα (37,6%), η Πορτογαλία (36,3%), η Ισπανία (31%) και η Ισλανδία (29,8%).

* Τα ποσοστά της πρόωρης σχολικής εγκατάλειψης στην Ελλάδα κυμαίνονται στα κοινοτικά επίπεδα. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ για την εκπαίδευση, κατά την περίοδο 2002-2007 24.588 μαθητές διέκοψαν την φοίτησή τους στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και 82.719 στα γυμνάσια (στην Ελλάδα υποχρεωτική είναι η εκπαίδευση έως τα 15 έτη). 

Η ευφυής ημιμάθεια

* Η σφαιρική γνώση μοιάζει με ουτοπία στην εποχή της πληροφορίας. Γιατί δεν είναι μόνο η βιοποριστική ανάγκη που επιβάλλει χρονοβόρα επένδυση στην «κάθετη» γνώση και την εξειδίκευση, αλλά και το γεγονός πως καθημερινά δεχόμαστε βομβαρδισμό ενός τεράστιου όγκου πληροφορίας, που προκαλεί κούραση και κυρίως αμηχανία. Πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας - Σαν Ντιέγκο εκτιμά ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος καλείται να απορροφήσει 23 λέξεις ανά δευτερόλεπτο με πολλαπλούς πομπούς: κινητά τηλέφωνα, διαδίκτυο, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και ΜΜΕ. Υπολογίζεται δε πως ο όγκος αυτός ισοδυναμεί με 34 Gb και είναι ικανός να «κρασάρει» ένα λάπτοπ μέσα σε μία εβδομάδα. 

* Τη λύση μπορεί να προσφέρει η... ημιμάθεια. Αν και τόσο αρνητικά φορτισμένη, η έννοια της ημιμάθειας μπορεί να επαναπροσδιοριστεί σε μια εποχή που η κατάκτηση σε βάθος τόσο πολλών τομέων γνώσης στην ουσία καθίσταται αδύνατη. Την ημιμάθεια ως μια δυναμική διαδικασία διαρκούς αναζήτησης της γνώσης προτείνει ο Γιώργος Παμπούκης, μηχανικός στο επάγγελμα και δοκιμιογράφος, στο βιβλίο του «Ημιμάθειας εγκώμιο - Για μια καθολική ματιά στον σύγχρονο κόσμο» (εκδ. Κριτική). 

* Η προσωπική του πορεία στην περιπέτεια της γνώσης, με σταθμούς στις θετικές επιστήμες, την οικονομία, την οικολογία, την ψυχανάλυση, την πολιτική και τη φιλοσοφία, οδήγησε στη συγγραφή αυτού του βιβλίου, ενός «μπούσουλα» που φιλοδοξεί να χαράξει τα «περιγράμματα γνώσης» που χρειάζεται να γνωρίζουμε όλοι ως ενεργοί πολίτες. «Η πληροφόρηση σε εξειδικευμένα θέματα πρέπει να γίνεται αναγκαστικά μέσα από μια προσεκτικά σχεδιασμένη επιλογή περιγραμμάτων γνώσης (και όχι πραγματική γνώση σε βάθος), η οποία και χωρίς αμφιβολία αποτελεί ένα είδος προσχεδιασμένης ημιμάθειας. Μόνο με αυτές τις προϋποθέσεις ο πολίτης μπορεί σταδιακά να πάρει την ευθύνη της απόφασης για τα μεγάλα πολύπλοκα θέματα που μας αφορούν όλους και που σήμερα μονοπωλούν οι υποτιθέμενοι ειδικοί» μας είπε ο συγγραφέας. 

* Αυτή η «ευφυής» ημιμάθεια, η επαρκής δηλαδή ενημέρωση των πολιτών για τα τρέχοντα ζητήματα, όσο εξειδικευμένα κι αν είναι, αποτελεί μια δικλείδα ασφαλείας για τη δημοκρατία. Μόνο αν οι πολίτες γνωρίζουν θα είναι σε θέση να κρίνουν και να ελέγχουν τις τοποθετήσεις των «ειδικών», που κάθε μέρα λαμβάνουν αποφάσεις καθοριστικές για τη ζωή μας και την ποιότητά της σχεδόν ερήμην μας. 

Διαβάζουμε βιβλία;

* Με 902 εκδοτικούς οίκους στην Ελλάδα και περίπου 9.758 νέους τίτλους βιβλίων (2008), 2.000 βιβλιοπωλεία σε όλη την επικράτεια, εκ των οποίων 280 πωλούν αμιγώς βιβλία, όπως και 3.500 ακόμη σημεία πώλησης Τύπου και βιβλίων, το τοπίο φαίνεται εκ πρώτης όψεως εύφορο για το αναγνωστικό κοινό. Μόνο που αυτό απουσιάζει. 

* Στη Β' Πανελλήνια Ερευνα αναγνωστικής συμπεριφοράς και πολιτιστικών πρακτικών του ΕΚΕΒΙ (2204) οι ερωτώμενοι δήλωσαν ως πρώτο λόγο αποχής από την ανάγνωση τα εξής: «έλλειψη χρόνου» (43,7%), «δεν μου αρέσει το διάβασμα/το βαριέμαι» (17,1%), «έλλειψη ενδιαφέροντος» (5,8%), «δεν ξέρω να διαβάζω» (2,8%) κ.ά. 

Διαβάστε

*..............1..............

Χρήστος Κάτσικας - Κώστας Θεριανός, «Η εκπαίδευση της αμάθειας», πρόλογος Peter McLaren, εκδ. Gutenberg

Κριτική έρευνα για την ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, από τη σκοπιά μιας απελευθερωτικής παιδαγωγικής. Σημαντικός ο πρόλογος του προοδευτικού παιδαγωγού Peter McLaren, που παρουσιάσαμε πρόσφατα στο ΕΨΙΛΟΝ. 

*..............2..............

Ζαν Κλοντ Μισεά, «Η εκπαίδευση της αμάθειας», μετάφραση - επίμετρο Αγγελος Ελεφάντης, εκδ. Βιβλιόραμα

Μη σας μπερδεύει ο κοινός τίτλος. Ευσύνοπτο εγχειρίδιο για την κρίση του σχολείου ως δομικού στοιχείου της αστικής εκπαίδευσης.

Πληκτρολογήστε

*..............3..............

www.alfavita.gr

Εκπαιδευτικό δίκτυο ενημέρωσης.

ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΟΛΙΤΗ (politi@enet.gr) | ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΑΣΟΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (info@onemanshowstudio.com)

Μάθε, παιδί μου, γράμματα

(ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΞΕΧΑΣΕ ΤΑ!)

Αναλογιστήκατε ποτέ πόσο παντογνώστες θα ήμασταν αν θυμόμασταν ακόμα όσα διδαχτήκαμε μέχρι και το λύκειο; Οσο διευρύνονται τα πεδία της γνώσης κι όσο περισσότερο βομβαρδιζόμαστε με πληροφορίες, υποχρεωνόμαστε να απορρίπτουμε τις περισσότερες, προκειμένου να μην «κάψουμε» το μυαλό μας. Συχνά, όμως, μαζί με τα άχρηστα, πετάμε και τα χρήσιμα, ακριβώς επειδή δεν μάθαμε ποια είναι αυτά. 

Μπορείτε να μου αναφέρετε έναν έλληνα σύγχρονο συγγραφέα;» Το 68% των ερωτηθέντων απάντησε «Δεν γνωρίζω». «Εναν ξένο σύγχρονο συγγραφέα;» Το ποσοστό της ίδιας απάντησης («Δεν γνωρίζω») άγγιξε το 78%, για να εκτοξευθεί στο 96% όταν το ερώτημα αφορούσε την κατηγορία ξένου σύγχρονου σκηνοθέτη θεάτρου. Μόνο η μουσική ανέτρεψε την εικόνα, μειώνοντας το ποσοστό της άγνοιας στο 41%. Η έρευνα, που διεξήγαγε το 2005 η εταιρεία Metron Analysis στην οποία την ανέθεσε το πολιτιστικό περιοδικό «Highlights», σκιαγράφησε μια εικόνα ωμής αλήθειας για τις γνώσεις των Ελλήνων σχετικά με τα πολιτιστικά θέματα και τις πολιτι- στικές τους συνήθειες.

Ασφαλώς, η άγνοια ή η ημιμάθειά μας δεν αφορά μόνο τα πολιτιστικά. Μπορεί κανείς να υποψιαστεί τη γενικότερη εικόνα αν πληροφορηθεί πως σχεδόν ένας στους δύο Ελληνες δεν διαβάζει ούτε ένα βιβλίο το χρόνο. Κι αν ο σκόπελος του αναλφαβητισμού με την κυριολεκτική έννοια δεν φαίνεται να μας απειλεί, τίθεται ζήτημα «σύγχρονου αναλφαβητισμού», δηλαδή ελλιπούς μόρφωσης του ενήλικου πληθυσμού - κατάσταση που δεν πλήττει μόνο την Ελλάδα, αλλά και πλούσιες χώρες με ηγετική θέση στη διεθνή σκηνή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται στην ετήσια έκθεση της UNESCO (Education for all Global Monitoring Report) σχετικά με τη Μεγάλη Βρετανία, όπου η απόδοση 1,7 εκατομμυρίου πολιτών της σε ένα απλό τεστ αποδείχτηκε κατώτερη από την αναμενόμενη για ένα εφτάχρονο παιδί· επιπροσθέτως υπολογίζεται πως ένα εντεκάχρονο παιδί θα τα κατάφερνε καλύτερα από 5,1 εκατομμύρια ενήλικων πολιτών.

Κι αν αυτά συμβαίνουν στη Μεγάλη Βρετανία, δεν χρειάζεται πολλή φαντασία για το τι ισχύει εδώ. Με το «μπούκωμα» των πληροφοριών, την αποστήθιση και τη δαμόκλειο σπάθη του εξεταστικού συστήματος να πρωταγωνιστούν στην εκπαίδευση, το διάβασμα γίνεται απωθητική εμπειρία. Οι πρόσκαιροι καρποί του, οι όποιες αποσπασματικές γνώσεις σβήνουν έπειτα από λίγα χρόνια ακριβώς γιατί δεν βρίσκουν τη θέση τους σ' ένα ευρύτερο σχήμα γνώσης. Το ζήτημα, όμως, δεν είναι η ημιμάθεια ή ακόμα και η άγνοια καθαυτή, αλλά η έλλειψη φιλομάθειας που καλλιεργείται από το σχολείο, για να μας στοιχειώσει και στην ενήλικη ζωή μας. Και αυτό είναι αναμενόμενο όσο ο δάσκαλος παραμένει αφηγητής και ο μαθητής εξομοιώνεται μ' ένα σκέτο δοχείο που απλώς γεμίζει με το υλικό της παράδοσης.

«Αυτή είναι η "τραπεζική" αντίληψη της εκπαίδευσης, όπου η σφαίρα δράσης που επιτρέπεται στους μαθητές περιορίζεται στο να δέχονται, να καταχωρίζουν και να αποταμιεύουν τις καταθέσεις του δασκάλου. [...] Η γνώση γεννιέται μόνο με την ανακάλυψη και την επανανακάλυψη, κι αυτή πετυχαίνεται μέσω της ασίγαστης, ανυπόμονης, συνεχούς και ελπιδοφόρας αναζήτησης που οι άνθρωποι κάνουν στον κόσμο, μαζί με τον κόσμο και ο ένας με τον άλλον» σημειώνει στο βιβλίο του «Η αγωγή του καταπιεζόμενου» ο Πάουλο Φρέιρε, εμβληματικός στοχαστής στο χώρο της εκπαίδευσης. Οσο, λοιπόν, καλείται κανείς να απο- ταμιεύει επιλεγμένες από άλλους γνώσεις τόσο βυθίζεται σε βαθύ ύπνο η κριτική του ικανότητα και μειώνεται η δίψα για κατανόηση και αναζήτηση της γνώσης.

Το αίτημα της διά βίου μάθησης, δηλαδή της διαρκούς επιμόρφωσης των ενηλίκων, ξεκίνησε από τις αρχές του 19ου αιώνα. Εξαρχής θεωρήθηκε κοινωνικό δικαίωμα και συνδέθηκε με τα λαϊκά κινήματα και τα συνδικάτα, που στόχο είχαν αφ' ενός να εξασφαλίσουν γνωστικά εφόδια για τις ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες, αναπληρώνοντας την έλλειψη πρόσβασης στις συνήθεις δομές, και αφ' ετέρου τη διαρκή επιμόρφωση όλων των πολιτών, βάσει των προτύπων της ανθρωπιστικής παιδείας, καθώς η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης αποτελεί το βασικότερο όπλο του ενεργού πολίτη.

Γι' αυτό και φορείς των προγραμμάτων διά βίου μάθησης υπήρξαν ανέκαθεν ενώσεις και εργατικές ομοσπονδίες. Ακόμα και σήμερα, η σουηδική εκπαιδευτική ένωση εργατών ABF εξηγεί τα κίνητρα αυτής της προσπάθειας, προλογίζοντας ως εξής τα προσφερόμενα πολιτιστικά της προγράμματα: «Μέσα από τις δραστηριότητές μας θέλουμε να δώσουμε σε κάθε άτομο την ευκαιρία να συμμετέχει ενεργά στη ζωή της κοινωνίας, να ακούγεται, να εξελίσσεται και να δημιουργεί».

Στην Ελλάδα οι περισσότεροι αγνοούμε ότι κεντρικός φορέας της διά βίου μάθησης, με απολύτως δωρεάν συμμετοχή των πολιτών στα προσφερόμενα μαθήματα, είναι η Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης (ΓΓΔΒΜ), προπομπός της οποίας υπήρξαν τη δεκαετία του '80 οι ΝΕΛΕ (Νομαρχιακές Επιτροπές Λαϊκής Επιμόρφωσης), οι οποίες δίδασκαν καλλιτεχνικά μαθήματα και παραδοσιακές τέχνες. Σήμερα, δομές της διά βίου μάθησης στο πλαίσιο της Γενικής Γραμματείας αποτελούν τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, που προσφέρουν στους κοινωνικά αποκλεισμένους τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν τον κύκλο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης· τα Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων, που διοργανώνουν σεμινά- ρια προσφέροντας εφόδια κατάρτισης, όπως εκμάθηση γλωσσών και υπολογιστών, αναγκαία για την επαγγελματική «ανταγωνιστικότητα», αλλά και πολιτιστικά μαθήματα· οι Σχολές Γονέων και οι ΝΕΛΕ, όπως και προγράμματα που υλοποιούνται από το ΙΔΕΚΕ (Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων).

Με το σύνθημα «Ολοι έχουν δικαίωμα σε μια καινούργια αρχή», 252.000 άτομα παρακολούθησαν δωρεάν τα τελευταία χρόνια μαθήματα όπως «Οικονομία - επιχειρήσεις», «Ελληνική γλώσσα - Ιστορία», «Ενεργός πολίτης: δικαιώματα και υποχρεώσεις» κ.ά. στα 58 Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων που λειτουργούν στη χώρα, έμαθαν ξένες γλώσσες, έλαβαν συμβουλευτική καθοδήγηση στις Σχολές Γονέων ή φοίτησαν στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας. Και παρότι η δυναμική συμμετοχής στα προγράμματα της ΓΓΔΒΜ προβλέπεται να ανέλθει στις 452.000 θέσεις για τις περιόδους 2008-2012, τα λειτουργικά προβλήματα δεν είναι λίγα.

Φέτος, μάλιστα, γιγαντώθηκαν. Τα περισσότερα προγράμματα, που θα έπρεπε να είχαν ξεκινήσει από τον Οκτώβριο, είτε υπολειτούργησαν, όπως στην περίπτωση των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας, είτε καθυστέρησαν σημαντικά, τόσο λόγω της μη τακτικής επιχορήγησής τους όσο και εξαιτίας της καθυστέρησης στην υπογραφή των νέων συμβάσεων των εκπαιδευτών, που για τις περισσότερες ξεκίνησε στα μέσα Φεβρουαρίου. Ετσι, για παράδειγμα, κάποια προγράμματα των Κέντρων Εκπαίδευσης Ενηλίκων άρχισαν τον Φεβρουάριο, ενώ τα περισσότερα αναμένεται να ξεκινήσουν τον Μάρτιο.

Αλλο μελανό σημείο αποτελεί η οφειλή μισθών σε σημαντικό ποσοστό συμβασιούχων του Ινστιτούτου Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων, που, σύμφωνα με τον πρόεδρο των συμβασιούχων του ΙΔΕΚΕ, Κώστα Στοφόρο, κυμαίνονται από 7 έως και 10 μηνιάτικα!

«Η προοπτική της διά βίου μάθησης οφείλει να συνδεθεί στενά με τις γνήσιες ανάγκες της κοινωνίας στη βάση ενός ανθρωποκεντρικού προσανατολισμού, που τοπο- θετεί τον άνθρωπο στο επίκεντρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μακριά από απρόσωπα τεχνοκρατικά συμφέροντα, εργαλειακές και ελιτίστικες αντιλήψεις. Είναι σαφές ότι θα πρέπει να αντιμετωπίζει τη γνώση στην ολιστική της διάσταση, στοχεύοντας στην ολόπλευρη ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας. Παράλληλα, οφείλει να προσφέρει πολλές ευκαιρίες για προσωπική, επαγγελματική και κοινωνική ανάπτυξη του ατόμου σε όλες τις φάσεις της κοινωνικής του διαδρομής» σημειώνει ο Νίκος Φωτόπουλος, δρ Κοινωνιολογίας και ερευνητής σε θέματα εκπαιδευτικής πολιτικής.

Το ακόμα μεγαλύτερο, όμως, στοίχημα είναι η καλλιεργηθεί ουσιαστικά η κουλτούρα της διά βίου μάθησης ως εσωτερική ανάγκη της κοινωνίας και όχι ως «έξωθεν» εφαρμογή της - σαν ένας ακόμα ξε- νόφερτος θεσμός.

Διαβάστε
*..............1..............
Paulo Freire, «Η αγωγή του καταπιεζόμενου», εκδ. Κέδρος - Ράππα
Αναλύεται η αναγκαιότητα να αντιληφθούμε τη μόρφωση ως άσκηση ελευθερίας και ως όπλο για την κοινωνική αλλαγή. Δάσκαλοι και μαθητές, συνδυάζοντας τη σκέψη και τη δράση, μπορούν να ανατρέψουν το μονόλογο των ισχυρών και να χτίσουν μια νέα πραγματικότητα.
*..............2..............
Peter Jarvis, «Οι θεμελιωτές της εκπαίδευσης ενηλίκων», επιμ. Αλέξης Κόκκος, εκδ. Μεταίχμιο
Σκιαγραφεί το έργο δεκαεπτά προσωπικοτήτων που συγκαταλέγονται ανάμεσα σε εκείνους που συνέβαλαν καταλυτικά στη θεμελίωση του πεδίου της εκπαίδευσης ενηλίκων.
*..............3..............
Αλέξης Κόκκος, «Εκπαίδευση ενηλίκων: Ανιχνεύοντας το πεδίο», εκδ. Μεταίχμιο
Στο βιβλίο παρουσιάζονται οι κυριότερες θεωρητικές προσεγγίσεις του θέματος, ενώ παράλληλα παρουσιάζεται η ελληνική πραγματικότητα ως προς την εκπαίδευση των ενηλίκων.

ΚΕΙΜΕΝΟ | ΜΕΛΙΝΑ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ (melina@enet.gr)

ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ - QUIZ

Για ημιμαθείς, αμαθείς, πολυμαθείς

Και τώρα χαλαρώνουμε! Το τεστ που ακολουθεί -δικής μας έμπνευσης- δεν έχει στόχο να ξεχωρίσει τους «σπασίκλες» από τους «κουμπούρες», αλλά να δώσει την ευκαιρία και στις δύο... παρατάξεις να παίξουν και να γελάσουν. Αν, μαζί με το γέλιο, αφομοιωθεί και καμιά πληροφορία... ακόμα καλύτερα!

1. Πότε απελευθερώθηκε η Θεσσαλία;
α) Το 1912
β) Το 1821
γ) Το 1881

2. Τι ήταν ο Δημήτρης Πικιώνης;
α) Ηθοποιός
β) Αρχιτέκτονας
γ) Σκηνοθέτης

3. Ποιο από τα παρακάτω δεν είναι έργο του Βέρντι;
α) Αΐντα
β) Μάλα
γ) Τραβιάτα

4. Τι πολίτευμα έχουμε;
α) Προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία
β) Προεδρική κοινοβουλευτική δημοκρατία
γ) Προεδρική κοινοβουλιακή δημοκρατία.
 
5. Ποιο είναι το όνομα και το πατρώνυμο του Λένιν;
α) Βλαντιμίρ Ιλιτς
β) Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς
γ) Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς

6. Το άθροισμα των τετραγώνων των δύο κάθετων πλευρών ενός τριγώνου ισούται...
α) με το τετράγωνο της υποσκελίδας
β) με το τετράγωνο της υποτείνουσας
γ) συνήθως, αλλά καμιά φορά δεν ισούται

7. Ο Μπάρακ Ομπάμα είναι:
α) Χριστιανός
β) Αθεος
γ) Μουσουλμάνος

8. Ποιος έγραψε το «Τσάιλντ Χάρολντ»;
α) Ο λόρδος Βύρωνας
β) Ο Νικ Κέιβ
γ) Η Μαντόνα

9. Πού γεννήθηκε ο Καβάφης;
α) Στην Αλεξανδρούπολη
β) Στην Αλεξάνδρεια
γ) Στην Αλεξάνδρας

10. Ποιος έγραψε «θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία»;
α) Ο Οδυσσέας Ελύτης
β) Ο Διονύσιος Σολωμός
γ) Ο Ανδρέας Κάλβος

11. Ποιος ρεμπέτης τραγούδησε τον ύμνο του Ολυμπιακού;
α) Ο Στράτος Παγιουμτζής
β) Ο Γιάννης Βογιατζής
γ) Ο Μίμης Κουγιουμτζής

12. Τι ήταν η Λέλα Καραγιάννη;
α) Αδερφή της Μάρθας Καραγιάννη
β) Σχεδιάστρια κοσμημάτων
γ) Αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης

13. Ποιος είπε «Και όμως, κινείται»;
α) Ο Ισαάκ Νεύτωνας
β) Ο Γαλιλαίος
γ) Ο Αρχιμήδης

14. Ποιος είπε «Είμαι Βερολινέζος»;
α) Ο Τζον Κένεντι
β) Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ
γ) Ο Μπόνο

15. Τι είναι το Στόουνγουολ;
α) Ιστορικό γκέι-μπαρ της Ν.Υ.
β) Αμερικανική σειρά κινουμένων σχεδίων
γ) Μεσαιωνικό πέτρινο τείχος περιμετρικά του Λονδίνου

16. Σε ποια χώρα είπαμε ΟΧΙ το 1940;
α) Στη Γερμανία
β) Στην Ιταλία
γ) Στην Αλβανία

17. Ποιος έγραψε την «Ιλιάδα»;
α) Ο Αίσωπος
β) Ο Πλάτωνας
γ) Ο Ομηρος

18. Τι καταδικάστηκε να πιει ο Σωκράτης για να πεθάνει;
α) Κώνειο
β) Ρετσινόλαδο
γ) Νέκταρ

19. Ποιος έγραψε τον «Οδυσσέα»;
α) Ο Ομηρος
β) Ο Τζέιμς Τζόις
γ) Ο Νίκος Καζαντζάκης

20. Τι από τα παρακάτω συνιστά λειτουργικό αναλφαβητισμό;
α) Να μην ξέρεις να διαβάζεις
β) Να μην ξέρεις κομπιούτερ
γ) Να μην μπορείς να εκφραστείς με σαφήνεια

Απαντήσεις
1.γ , 2.β , 3.β , 4.α , 5.α , 6.β , 7.α , 8.α , 9.β , 10.γ , 11.α , 12.γ , 13.β , 14.α , 15.α , 16.β , 17.γ , 18.α, 19.β, 20.γ

20 σωστές απαντήσεις: Συγγνώμη, μπαμπά. Αν ξέραμε ότι μας διαβάζεις, θα ήμασταν πιο προσεκτικοί. Ή πολύ πιθανόν να είστε ο φιλόλογός μας από το λύκειο, που γέμιζε με κοκκινίλες όλες μας τις εκθέσεις - ή ο επιμελητής ύλης, που προλαβαίνει τα μαργαριτάρια μας πριν τυπωθούν. Οχι μόνο ξεκοκαλίζετε εφημερίδες, βιβλία και περιοδικά, αλλά είστε από εκείνους που στέλνουν γράμματα επισημαίνοντας τα λάθη. Αγαπημένα σας στέκια τα περίπτερα, οι πλατείες και τα καφενεία, όπου με την ευρυμάθειά σας εντυπωσιάζετε την ομήγυρη. Δώστε μας το τηλέφωνό σας, να σας πάρουμε για βοήθεια αν ποτέ πάμε στον «Εκατομμυριούχο».

12-18 σωστές απαντήσεις: Υποκριτή αναγνώστη μας, όμοιέ μας, αδελφέ μας. Εντάξει, μην το παίρνετε κατάκαρδα αν δεν θυμόσασταν πότε απελευθερώθηκε η Θεσσαλία, κι εμείς στο ίντερνετ το «γκουγκλάραμε». Ισως σας παρηγορεί να μάθετε πως ούτε υποψήφιοι δικαστές δεν απαντάνε σωστά σε αντίστοιχες ερωτήσεις. Είμαστε σίγουροι πως αν οι ερωτήσεις αφορούσαν τον τομέα σας, όποιος και αν είναι αυτός, θα σκίζατε. Μη σκάτε, κανείς δεν τα ξέρει όλα και η αλήθεια είναι πως, αν τα ξέρατε, σιγά μη μας διαβάζατε. Πολύ πιθανόν να είστε συνάδελφος· εξάλλου, όπως έγραφε ο Μαρκ Τουέιν, δημοσιογράφος είναι εκείνος που γράφει για τα πάντα χωρίς να γνωρίζει σε βάθος τίποτα. Ή μπορεί να το είχε πει κι ο Τζέφερσον, αλλά δε βαριέσαι...


Λιγότερες από 10 σωστές ερωτήσεις: Υπομονή, θα έρθει η σειρά σας. Σας έχει ταράξει αυτός ο φρονιμίτης, έτσι δεν είναι; Είμαστε 99% σίγουροι ότι μας διαβάζετε στον προθάλαμο ενός οδοντιατρείου - θα έλεγα σε κομμωτήριο, αλλά εκεί δεν υπάρχει συνήθως ΕΨΙΛΟΝ. Σε διαφορετική περίπτωση, είστε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Κύριε υπουργέ, την είδαμε τη διόρθωση στο twitter, αλλά θέλαμε να σας δώσουμε άλλη μια ευκαιρία. Σε τι θεό, είπαμε, πιστεύει ο Ομπάμα;

ΚΕΙΜΕΝΟ | ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ (dimitrisangelidis@gmail.com), ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΟΛΙΤΗ (politi@enet.gr)

Πηγή:  Ελευθεροτυπία